|
Ikrom rahmonov
|
| bet | 19/50 | | Sana | 13.05.2023 | | Hajmi | 7.45 Mb. | | #59295 |
Bog'liq 96297 02e27f76400aebb576d96a4b97f8be2a Документ Microsoft Word (2)usul. Muntazam ko‘pburchaklarni faqat sirkulda yasash ham mumkin. Masalan, AB kesmaning A va B nuqtalaridan AB ga teng radiusda yoylar chizilsa, ular o‘zaro kesishadi. A va B nuqtalar C bilan tutashtirilsa, mun- tazam uchburchak yasaladi (8.8-chizma, a).
Muntazam oltiburchak yasash uchun A va B nuqtalardan 60° burchakda chiziqlar chiziladi va ularga AB ga teng kesmalar o‘lchab qo‘yilib, C va D bilan belgilanadi. Uning yuqori qismi ham shu tartibda bajarilishi mumkin (8.8- chizma, b).
Kvadratni chizish uchun geometriyadan hammaga yaxshi ma’lum bo‘lgan to‘g‘ri burchakni yasash usulidan foydalaniladi. Masalan, a chiziqqa uning A uchidan perpendikular to‘g‘ri chiziq o‘tkazish uchun a chiziqdan tashqarida ixtiyoriy O nuqta tanlab olinadi va undan OA radiusda aylana chiziladi. Aylana bilan a chiziq kesishayotgan 1- nuqtadan aylana diametri o‘tkaziladi, ya’ni 1- nuqtani O bilan tutashtirib, aylanada 2- nuqta topiladi. A bilan 2- nuqta tutashtirilsa, to‘g‘ri burchak yasaladi (8.8-chizma, d). Endi, to‘g‘ri burchak tomonlariga o‘zaro teng AB va AC kesmalar o‘lchab qo‘yiladi, B va C nuqtalardan a va b chiziqlarga parallel chizib, D nuqta aniqlanadi. Yoki sirkulda
RAB
B va C nuqtadan AB yoki AC radiuslarda yoylar chizilib, ular o‘zaro kesishtiriladi. Shunda D nuqta topiladi (8.8-chizma, e).
usul. Chizg‘ich va uchburchakliklar yordamida ham muntazam ko‘pbur- chaklarni yasash mumkin. Ularning bir tomonini yasash chizmada ko‘rsatilgan (8.9-chizma, a, b, d, e). Shu tartibda qolgan tomonlarini ham yasash mumkin.
Aylananing qaysi elementi uning oltidan bir qismiga teng?
Aylanani uning qanday elementi teng ikkiga bo‘ladi?
Aylananing o‘zaro perpendikular ikkita diametri uni nechta teng bo‘lakka bo‘ladi?
|
| |
