|
“Ilm-fan muammolari tadqiqotchilar talqinida”Bog'liq “Ilm fan muammolari tadqiqotchilar talqinida” mavzusidagi 14 sonli 10, 15-ma\'ruza, @aydostlewmuratov (1), Mashhur Internet brauzerlari, QR Res Konstituciyasi, Kurs ishi512, Mavzu. Bozor segmentasiyasi va tovarni bozorda pozitsiyalashtiri, Qo15985, Psixologiya tarmoqlari, YUZI, VRE3, ABI2“Ilm-fan muammolari tadqiqotchilar talqinida”
mavzusidagi 14-sonli respublika ilmiy konferensiyasi
11
olib borilayotgan tekshirishlar natijasida tuproqning tabiatda tutgan o’rni juda katta
ekanligi aniqlandi. Tuproq yer po’stining ustki unumdor qatlami hisoblanadi.
Tuproqning strukturasini va sifatini yaxshilaydigan moddalarni kiritish: mineral
va organik o'g'itlar, kislotalikni (ohak, shrot, gips) o'zgartiruvchi moddalar ildiz
shakllanishini (kaliy va natriyli go'ng), kompostni, o'simlik qoldiqlarini tezlatishni
anglatadi.
Qumli va qumoq tuproq. Nomidan kelib chiqqan holda, bunday tuproqlarda
ko'p miqdorda qum bor, ko'pincha qo'shimcha parvarishlashni talab qiladi, ammo,
o’simliklar uchun mos bo'lishi mumkin. Qumli tuproqlar tarkibida 0,05 – 1 mm li
qum zarrachalari ko’p qismi 0,01 mm dan kichik zarrachalarni tashkil qiluvchi
tuproqlardir. Qumli tuproqlar, odatda, qatlamining yupqaligi, organik modda, ya’ni
chirindining kamligi, suv sig’imining pastligi, o’simliklar o’sishi uchun qulay sharoit
yo’qligi bilan farqlanadi. Qumoq tuproqlar, bu tuproq turi, savzavot, meva daraxtlari,
rezavor mevalar va gullar o’stirsa bo’ladi. Bu tuproqning 70% i qum va 30%i loydan
iborat.
XULOSA: Unumdor tuproqlar inson uchun asosiy oziq –ovqat manbai bo’lib
xizmat qiladi. Yer faqat unumdorlik xususiyati tufayli qishloq xo’jaligida
foydalaniladi. Tuproqning tog’ jinslaridan farqli tamoni uning unumdorligidir.
Tuproq unumdorligiga ta’sir qiluvchi omillar. Iqlim, almashilab ekish, o’g’itlarning
to’g’ri qo’llanilishi, tuproq aeoratsiyasi hisoblanadi. Tuproq tarkibidagi
unumdorligini oshiruvchi elementlar bir –biri bilan chambarchas bog’liq. Bundan
tashqari tuproqdagi mikroorganizmlar faoliyati muhim ro’l o’ynaydi. Iqlimning
o’zgarishi ham tuproq unumdorligiga ta’sir ko’rsatadi. Unumdor tuproqda o’simliklar
yaxshi o’sib yuqori hosil beradi.
|
| |
