|
Integral sxema
|
| bet | 1/4 | | Sana | 31.01.2023 | | Hajmi | 19.18 Kb. | | #40413 |
Bog'liq Elektron hisoblash mashinalari
Elektron hisoblash mashinalari (EHM) davri 4 avloddan iborat boʻlib, ular quyidagi alomatlari bilan farqlanadi: asosiy tashkil etuvchi elementi, tezkorligi, tezkor xotirasi hajmi, kiritish-chiqarish qurilmasi, dasturiy taʼminoti.
1947-yilda Bell laboratoriyasinig xodimlari amerikalik Uilyam Shokli, Jon Bardin va Uolter Bratteyn tomonidan elektron lampa ishini bajara oladigan tranzistor ishlab chiqildi. Endi bu element asosida EHMlar oʻlchami, vazni va energiya sarfi minglab baravar kamaydi, tezligi oʻnlab marotaba ortdi. Bu kashfiyot uchun ular 1956-yilda Nobel mukofotiga sazovor boʻlishdi. 1957-yilda Texas Instruments firmasi xodimi Jek Kilbi mantiqiy elementlardan tuzilgan birinchi integral sxemani ishlab chiqdi. Tranzistor va integral sxemaning kashfiyoti tufayli qisqa davr ichida EHMlarning quyidagi jadvalda qiyoslamasi berilgan toʻrt avlodi ishlab chiqarilgan.
Avlodlar
|
Asosiy
element
|
Amal bajarish
tezligi
|
Kiritish-chiqarish qurilmasi
|
Dasturiy taʼminot
|
Shu avlod
EHMiga misol
|
1-avlod
1946-1955
|
Elektron
lampa
|
1 sekundda
10-20 ming
|
Boshqarish pulti, perfokarta
|
Mashina tili, dasturlash tili
|
ENIAC, MESM,
MINSK-1, URAL
|
2-avlod
1956-1965
|
Tranzistor
|
1 sekundda
100-500 ming
|
Perfokarta,
perfolenta, magnitli baraban
|
Dispetcher va paket sistemasi,
|
IBM 707, BESM-6
MINSK-22
|
3-avlod
1966-1974
|
Integral
sxema
|
1 sekundda
2×106 gacha
|
Videoterminal
sistemasi
|
Operatsion sistemalar
|
IBM 360,
EC-1030
|
4-avlod
1975 -…
|
Katta
integral
sxema
|
1 sekundda 108
va yuqori
|
Rangli grafik displey
|
Maʼlumotlar ombori, ekspert sistemasi
|
PRAVETS, IBM,
Pentium
|
Narxi qimmat hamda oʻlchami katta EHMlarga koʻp sonli muhandislar va dasturchilar xizmat koʻrsatishgan. Bunday hisoblash mashinalarining oddiy inson xonadoniga kirib kelishi uchun narxini arzonlashtirish, oʻlchamlarini kichiklashtirish, oʻrnatilgan dastur asosida dasturchilarsiz mustaqil ishlatilishi mumkin boʻlgan holatga keltirish zarur boʻldi. Bu rivojlanish shaxsiy kompyuter (PC – Personal Compyuter) atamasi bilan bogʻlangan.
|
| |
