IV ma’ruza. QUDUQLARNI FAVVORAVIY USULDA
ISHLATISH JIHOZLARI
Reja:
4.1. Favvora quduqlarini jihozlash
4.2. Favvora armaturasi va manifold
4.3. Favvora quduq usti jihozlari
Tayanch
iboralar:
favvora,
armatura,
jihozlar,
manifold,
favvoralanish, ichki jihozlar.
4.1. Favvora quduqlarini jihozlash
Favvora quduqlar yer usti va yer tagi jihozlaridan tashkil topgan.
Yer usti
jihozlariga tizma boshchasi, favvora armaturasi va otma tizimlar
kiradi.
Yer tagi jihozlariga NKQ-lari hamda ko‘targichlar kiradi.
Favvora quduqlarida NKQ-lar suyuqlik va gazni yer ustiga ko‘tarib chiqadi,
quduqning ish rejimini bajarish,
tadqiqot ishlarini olib borish, smola, parafin
yotqiziqlari bilan kurashish har xil geologik – texnik tadbirlarni (GTT) amalga
oshirish, ishlatish tizmasini korroziya
va erroziyadan himoya qilish, qumli
tiqinlarning oldini olish va bartaraf qilish, yer osti va kapital ta’mirlash ishlaridan
oldin quduqni to‘xtatib qo‘yish, har xil geologik – texnik tadbirlarda quduqning
ishlatish tizmasini yuqori bosimda himoya qilish, quduqlarda ta’mirlash va ishlatish
ishlari amalga oshiriladi.
Favvora
quduqlarida choksiz, bir butun ishlangan NKQ-lari qo‘llaniladi,
diametri 48,3 mm-dan 114,3 mm-gacha, quvurning qalinligi 4 mm-dan, 7 mm-
gacha, uzunligi 5,5 metrdan 10 metrgacha (asosan 7-8 m) bo‘ladi. Quvur yuqori
markali 1000 MPa bosimga chidamlidir.
NKQ-lari silliq va tashqari uchi qalinlashtirilgan bo‘ladi.
Silliq quvurlarning rez’bali qismining mustahkamligi butun qismini 80-
85%ni tashkil qiladi, quvurning uchi qismi tashqariga o‘tqazilgan, rezbali qismini
mustahkamligi va quvur tanasining mustahkamligi bir xil.
NKQ-lari silliq (quvur uzunligi bo‘yicha har xil o‘lchamdagi)
va tashqi
tomoni (qalinlashtirilgan) kirgizmali ishlab chiqariladi
Quduqlarda qatlamdan neft bilan birgalikda qum chiqganda, quduq tubida
NKQ-da qumli tiqinlarning paydo bo‘lishga olib keladi. Shuning uchun NKQ-larda
suyuqlikning harakat tezligi oshiriladi, qum suyuqlik bilan birgalikda yer ustiga olib
chiqiladi.
Ta’mirlash–profilaktik ishlarni yoki har xil geologik–texnik tadbirlar amalga
oshiriladi, oldindan quduqlarni to‘xtatish (uchirish) talab qilinadi. Quduqga
tushirilgan NKQ yordamida quduq yengillashtiradi.
Gaz suyuqlik aralashmasini quduq tubidan yer
ustiga harakatini optimal
sharoitini yaratish, quduq tubidan mexanik aralashmalarni va qumlarni yer ustiga
chiqarish uchun ko‘taruvchi quvurlar quduqning tubigacha tushiriladi.
Amaliyotda nasos–kompressor quvurlar favvora usulida ishlatilganda, quvur
perforatsiya teshiklarining yuqori chegarasidagi teshikkacha tushiriladi.
Mahsuldor qatlam zich tog‘ jinslari yotqizig‘idan iborat bo‘lsa,
quduq
ustunidan gaz ajralib chiqish boshlansa, NKQ – boshmog‘i neftni gaz bilan to‘yinish
bosimining chegarasiga tushiriladi. Quduqning uzoq muddat favvoralanish uchun
ko‘targichlar ishini shunday tashkil yetish kerakki, eng kam energiya sarf bo‘ladigan
sharoitda yangi
опт
Q
– optimal rejim bilan ishlatiladi.
