|
Elektron grafik tasvirlar qurishning zamonaviy usullari
|
| bet | 5/83 | | Sana | 13.05.2023 | | Hajmi | 43.07 Mb. | | #59343 |
Bog'liq Ызбекистон республикаси олий ва ырта 5-amaliy, IDROK PSIXOLOGIYA, 523933cb17de0c259e334105409c3eff Kompyuter arxitekturasi, 7- sinf o\'zbekiston tarixi, 86768, yuldashov askar algaritm asoslari va algaritmik tillar, iiiiiiiiiiii, Reja Dvigatelning sovutish tizimi tuzulishi, 25-Maktabgacha yoshdagi bolalarni geometric shakllari bilan tanishtirish, 2 илова, Xusni Obyektivka, 3d studio max dasturi, БИЛЕТЛАР IQTISODIY MATEMATIKA SIRTQI, 24-MAKTAB тавсиянома1.2.2. Elektron grafik tasvirlar qurishning zamonaviy usullari
Grafikaning texnologik asoslarini qurishda uning yaqqo’lligini ham nazarda to’tish zarur.
Grafikani yaqqo’lligini oshiruvchi va uning yuklama qobiliyatini ko’paytiruvchi vositalardan biri bu rang berish usulidir. Lekin rang grafikada aralash-quralashlikni keltirib chiqarmasligi kerak. Masalan, alohida regionlarda aholini zichligini ko’rsatishda turli xil regionlar orasida go’yoki uzilishni ifodalagandek taassurot qo’ldiradi. Bu holda bir xil rangni raqamning qiymatiga qarab to’q yoki och holatini ishlatgan ma’qul.
Amaliy dasturlar paketlarining (ADP) keng tarqalishi shu bilan asoslanadiki, tasvirni kommunikatsiya vositasi sifatida qabul qilish inson uchun tabiiy rok bo’lib bu usulda ham etarli aniqlikka erishish mumkin.
Mashina grafikasini passiv va interaktiv bo’laklarga bo’lish avvaldan ma’lum. Bundan 20 yil avval ulug’ olimlarni, san’at ustalarini, sportchilarni, multiplikatsion filmlar qaxramonlarini (masalan, bo’ri, quyon rasmlari), Albert Eynshteyn rasmi alfavit raqamli chop etuvchi qurilmalardan chiqarish keng tarqalgan edi. Bunda rasm ma’lum nuqtalarga bir xil belgilarni tushirish orqali, rang tafovut esa ba’zi bir joylarda shu belgilarni bir necha marta urib (to’q rang uchun), ba’zi bir joylarda bir marta tushirib (och rang uchun) mashina qog’ozi satxida hosil qilinardi. Tasvirni bunday usulda hosil qilish passiv mashina grafikasiga tegishlidir.
Interaktiv mashina grafikasi (IMG) bu shundayki, bunda tasvirning holati, uning shakli, mazmuni, o’lchamlari va rangi displey ekranida interaktiv qurilmalar yordamida dinamik ravishda uzluksiz o’zgartirilib, boshqarib turiladi.
Zamonaviy shaxsiy kompyuterlarda hosil qilinadigan grafikalar amaliy jihatdan qaraganda hammasi interaktivdir.
Passiv mashina grafikasiga planshetli va barabanli grafik quruvchi qurilmalar yordamida, shuningdek printer, kino va videokameralar yordamida hosil qilinadigan tasvirlar kiritiladi.
Bu qurilmalar yordamida hosil qilinayotgan tasvirga bevosita ta’sir qilib bo’lmaydi. Displey qurilmasi, sichqoncha yordamida kiritish, klaviatura, skaner qurilmalari orqali tasvir hosil qilishda tasvir jarayonini istagancha boshqarish mumkin.
Yuqorida ko’rib o’tilgan hamma tasvir hosil qilish usullarining umumiy tomoni shundaki, bu erda tasvir raqamli protsessor yordamida hosil qilinadi.
Grafik tasvirni hosil qilishni zamonaviy usullari bilan yaxshiroq tanishish uchun kompyuter grafikasining uch usulda – rastrli, vektorli va fraktal usulda hosil qilinishini ko’rib chiqamiz. Bu usullarning asosiy farqi ekran yuzasi bo’yicha nurni haraktlanishining turlichaligidadir.
Vektorli kompyuter grafikasi - bu usulda vektorli displeylardan foydalaniladi. Vektorli qurilmalarda xotirlovchi elektron nurli trubka qo’llanilib, nur ekran bo’yicha berilgan traektoriya bo’yicha bir marta yugurib o’tadi va shu holat ikkinchi buyruq kelmaguncha trubka xotira qurilmasida saqlanib qo’ladi.
Rastrli qurilmalarda tasvir uni hosil qiluvchi nuqtalarning yig’indisi sifatida paydo bo’ladi. (piksel va PEL-lar yigindisi). Rastr - deb gorizontal qatorlarning vaqt birligidagi yig’indisiga aytiladi. Bunda har bir qator alohida PEL lardan tashkil topadi. Nur ketma-ket har bir qator bo’ylab yugurib o’tadi. Har bir PEL lardan o’tayotganda nurning yorqinlik darajasi o’zgaradi. Displeylar turli rejimda ishlashi mumkin.
Bir qatordagi piksellar sonini ekrandagi qatorlar soniga ko’paytmasi displeyning sezuvchanlik darajasini ko’rsatadi. Sezuvchanlik darajasi qanchalik katta bo’lsa, shunchalik hosil qilinadigan tasvirni sifati ham yaxshi bo’ladi, lekin teskari nisbatda apparatura tannarxi qimmatlashib boradi.
Fraktal grafikaning asosi matematik formula bo’lib, matematik formulalar yordamida tasvirlar hosil qilinadi. Kompyuter xotirasida tasvir shakli emas, balki uning formulasi saqlanadi. Ba’zi hollarda fraktal grafikaning matematik hisoblashlar grafikasi ham deyiladi.
Shaxsiy kompyuterlarda ishlatiladigan displeylar 2-xil sezuvchanlikka ega:
1. Past sezuvchanlik - 200 vert. nuqtalar * 320 gorizon. nuqtalar;
2. Yuqori sezuvchanlk - 200 vert. nuqtalar * 640 gorizon. nuqtalar;
|
| |
