|
zonalarida ixtisoslashuvning zganishi, texnopolislar va bandargoh-sanoatBog'liq Jahon-ijtimoiy-iqtisodiy-geografiyasi- betlik3, nimatov-audit-oraliq, 17maktab Talabnoma, 1-mavzu, komil-xorazmiy-g-azalnavisligining-adabiy-estetik-omillari (1), 4, Builder, Kiberhuquq javoblari yakuniy, 1-maruza, 2-maruza, 19 ASRDA GIGIYENASI TARIXI, Mustaqillik yillarida davlat boshqaruvi tizimida amalga oshirilg-fayllar.orgzonalarida ixtisoslashuvning zganishi, texnopolislar va bandargoh-sanoat
majmualarining shakllanishida namoyon bo’ladi. Zamonaviy kemalar
qatnaydigan ynalishlar bandargohlarning qaror topgan ierarxiyasini
o’zgartirmoqda. Jumladan, 4 avlodga mansub konteyner tashuvchi kemalar
(sigimliligi 4,2 ming birlikka teng) bilan jihozlangan uchta jahon konteyner liniyasi
G’arbiy Yevropada faqat bir necha bandargohiga ynaltirilgan (Gamburg,
Rotterdam, Antverpen, Gavr), bu esa fider (oziqlantiruvchi) konteyner liniyalaming
qayta qurilishini, dengiz transporti va transportning boshqa turlari
integratsiyasining yanada yuqori darajasini taqozo etadi.
Xalqaro yuk tashish uzunligini qisqartirishga moyillik bilan birga uni
sishiga sabab bo’luvchi omillar ham bor. Uyib ortiladigan quruq yuklarni
tashishda yirik dengiz kemalari roli tobora ortib bormoqda, ular tejamkorligi
bois aloqalar geografiyasini zgartirmoqda. Masalan, temir rudasi tashishda
Braziliyada chuqur suv bandargohlarining barpo etilishi (300 mingtagacha kema
qabul qiladigan Tubaran va San-Luis portlari) Monroviyadan (5 ming km)
qatnaydigan 80 ming t. dedveytli kemalar (tliq yuklangan qolda), Ispaniyadagi
Sagunto bandargohidan (4,2 ming km) qatnaydigan 70 ming. t kemalarga
nisbatan Rotterdamga yuk tashishning arzonlashuvini ta’minladi (9 ming km
masofaga). Kmir tashishga yirik kemalaming jalb etilishi shunga sabab bo ldiki,
bosh ekspertlar orasida AQSH roli kamayib, JAR va Avstraliyaning ahamiyati
ortib bormoqda. Ko’mir tashish tarkibi sib bormoqda - kokslanadigan kmir
tashishni kamaytirish hisobidan energetik ko’mirni yirik turkumlar bilan tashish
ulushi ortib bormoqda, bu esa, z navbatida, bandargohlar transport aloqalari
sxemasi va ularning xiterlandalari zgarishiga sabab bolmoqda.
|
| |