|
paytda sodir bladi, ayni paytda barcha joyda bosqichlarning ketma-ketligiBog'liq Jahon-ijtimoiy-iqtisodiy-geografiyasi-paytda sodir bladi, ayni paytda barcha joyda bosqichlarning ketma-ketligi
umumiy qonuniyatlariga bysungan holda, moddiy madaniyat, jamiyatning
ma naviy rivojlanishi va shakllanishi bilan birga davom etadi.
Neolit davri agrar inqilobi urughilik tizimining barbod blishiga, yerga
mulkchilik va qulchilikning paydo blishiga olib keldi. Ilk sinfiy jamiyatlar
stratifikatsiyasining murakkablashuvi hunarmandchilik, savdo, armiya, boshqaruv
apparati, dinning rivojlanishi bilan birga davom etadi. Totemizm, anemizm va
ajdodlarga sig’inish dinlari miga poletistik kultlar vujudga keladi, bunda
xudolaming har biri inson hayoti va faoliyatining muayyan sohasi uchun “mas’ur
hisoblanadi, xudolar bilan bevosita muloqot esa professional kohinlar qliga
tadi. Ehtimol, aynan kohinlar ilk yozuvni kashfetib, dastlabki muqaddas kitoblarni
yaratgan blishlari mumkin. Ayni paytda ular dunyoqarashga oid bilimlarga, shu
jumladan astronomiyaga (bu fanga taqvimlarni hisoblash va daryolaming toshishi
davri, ekin ekish, sugrish, hosilni yig’ib olish va hokazolarni hisob-kitob qilish
bilan bog’liq bo’lgan) matematikaga (yer mulkini va ekin maydonlarini lchash
bilan birga samo jismlarining harakatlanishi, saroy va ibodatxonalarni qurish
kabi murakkab hisob-kitoblar kiradi), geografiyaga (dastlabki xaritalar yozuv kashf
qilinishidan oldin paydo blgan va yer maydonlarini taqsimlash va qayta
taqsimlash, qshni xalqlar bilan savdo-sotiq qilish uchun yo’llar tkazish bilan
birga takomillashib borgan) yakka hokimlik rnatadi.
Harbiy ylboshchilar, so’ngra paydo blgan hukmron sulolalar ayni paytda
eng yirik mulkdor va quldor ham blgan. Ulaming saroylari yonida zodagonlar
|
| |
