|
shakllandi. Eng boshidan uning rivojlanishi eramizdan awalgi VI asrda butunBog'liq Jahon-ijtimoiy-iqtisodiy-geografiyasi-shakllandi. Eng boshidan uning rivojlanishi eramizdan awalgi VI asrda butun
janubiy Italiyani egallagan (aynan shu viloyatni lotinlar buyuk Gretsiya deb atagan,
bu nom keyinchalik ellinlarning asosiy Bolqon mamlakatiga nisbatan qllanila
boshlagan) yunon madaniyati ta'siri ostida kechgan. Yozuvning asosini
birmuncha zgartirilgan grek alfaviti tashkil etgan, grek shaklidagi maktablar
joriy etilgach, ularda lotin tili bilan birga yunon tilini ham o’rgana boshlandi. Rim
sivilizatsiyasining shakllanishiga etruslar madaniyati ham kuchli ta sir
krsatgan. Ulaming davlati Shimoliy Italiyada joylashgan edi. Yunonlarning
demokratiya haqidagi g’oyalarini rimliklar rivojlantirib, dunyoda ilk bor parlament
- senatga ega bolgan markazlashgan respublikani yaratishgan, yunon
qshinlari
0
'rniga professional legionlarni joriy etishgan. Aynan shu paytdan
boshlab Yevropa madaniyatiga mutsipiyalar kirib kelgan, asta-sekin butun
Italiyaga tarqala boshlagan. Dastlabki dengiz orti mustamlakalari - Sitsiliya,
Sardiniya, Korsika eramizdan awalgi III asrda Karfagendan tortib olingan.
Eramizdan awalgi II asrda Rim deyarli butun Ispaniyani, keyinchalik Bolqon
yarim orolini egallab olgan. Eramizdan awalgi 146 yilda Rim 0’rta yer dengizi
hududidagi eng asosiy raqibi - Karfagenni hujum bilan ishg’ol qilgan va senat
qaroriga ко’га uni yo’q qilgan. Keyinchalik ekspansiya G’arbga - Galliya tomon,
va Sharqqa - Kichik Osiyo va Suriya tomon siljigan. Eramizdan awalgi 45 yilda
mustamlakalarni egallashga katta hissa qshgan Sezar Rim imperatori deb
e’lon qilingan. Eramizning 138 yiliga kelib, ekspansiya kuchlari tamom blgach,
va chegaralarda qal’alar qurilishi boshlanishida Rim imperiyasi Angliya va
|
| |
