|
taraqqiyotiga bevosita bog’liqdir. Tabiat elementlari u yoki bu turining tabiiyBog'liq Jahon-ijtimoiy-iqtisodiy-geografiyasi-taraqqiyotiga bevosita bog’liqdir. Tabiat elementlari u yoki bu turining tabiiy
resurslar qatoriga o’tishi fan va texnika imkoniyatlari, iqtisodiy zaruriyat hamda
ulardan jamiyat ehtiyojlarini qondirish maqsadida foydalanish orqali aniqlanadi.
Tabiiy resurslar ishlab chiqarish kuchlarining ma’lum darajadagi
rivojlanganlik holatida to’la-to’kis rganilgan va jamiyat moddiy ehtiyojlarini
qondirish maqsadida foydalanishi mumkin bolgan tabiat elementlaridir.
Ma’lumki, resurslarning tarkibi vaqt tishi bilan doimo o’zgarib, asosan
kengayib boradi. Bunda ulardan foydalanish imkoniyatlari hamda iqtisodiy
zaruriyatini aniqlab beruvchi omillaming rli katta bladi. Ushbu omillar ichida
jamiyat ehtiyojlari asosiy rinni egallaydi.
Ishlab chiqarish kuchlarining rivojlanishi iste’mol qilinadigan resurslar
hajmining uzluksiz kpayishiga hamda turlarining kengayishiga sabab bladi.
Tabiat iomlaridan foydalanishda texnologik imkoniyatlar darajasi ham
muhim ro’l o’ynaydi. Yangi texnika va texnologiyaning kashf etilishi bilan bogTiq
holda ilgari chiqindi hisoblangan tabiiy elementlardan amalda foydalanish
imkoniyatlarining vujudga keltirilishi resurslar hajmining kengayishlga sabab
blmoqda. Binobarin, undirish sanoatida, bir tomondan, foydali qazilmalarni
qazib olish usullarining takomillashtirilishi, ikkinchi tomondan esa, tabiat
birikmalaridan kamyob va nodir komponentlarni ajratib olish byicha Yangi
texnologik usullarning kashf etilishi, resurslar xajmi va turini kpayishiga sabab
bladi. Bu esa undirish sanoati imkoniyatlarini beqiyos kengayishiga olib keladi.
Bunday holatni boshqa (suv, yer, biologik, iqlim) resurslaridan foydalanish
jarayonida ham kuzatish mumkin.
Shu bilan birga fan-texnika taraqqiyoti tabiat elementlaridan ba’zi bir turiarini
|
| |
