|
JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONSBog'liq 28-18-PB (1) Axborot xati konf. ADU, Mayers- Briggs qo\'shimcha, 36-qo\'shma qaror, 27.04.2022, Oila tushunchasi, uning turlari va shakillari, fHy1I56Pj1m1Sqci4f9q3e28B9S0AiBM, dars ishlanma, 11-21-ALGORITMIK TILLAR VA DASTURLASH, Мустақил ишни ташкиллаштириш, Иқтибослик учун, Документ Microsoft Word, Calendar plan-RAQAMLI VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI (2), статья, Исмаилова Н С , Шагазатов У У Жахон иқтисодиёти ва халқаро (1), A5JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
WSRJournal.com
Volume – 5_ Issue-4_May_2022
212
Chovdurlar Kalim va Uchak – on degan urug‘dan ikkiga bo‘linadi. Birinchi
urug‘: Xamay, Mireke, Milesh, Xadir-qozoq, Juchul-duk va Alaja-bash. Ikkinchi
urug‘: Dashki, Egrenni, Sarar, Sefi, Seid, Suki va Xem.
Shu tariqa ushbu shajara davom etib turkman urug‘larining kelib chiqishi
xususida ma’lumotlar beradi
19
.
Turkmanlar bilan bog‘liq ma’lumotlar asosan Xiva xonligi hujjatlarida
nisbatan ko‘p uchraydi. Boisi, ular ushbu xonlik tarkibida kompakt holatda
yashagan, shuningdek, ular yashaydigan hududlarning katta bir qismi Xiva xonligiga
bo‘ysungan. Bundan tashqari, turli turkman urug‘lari va ularning harbiy guruhlari
Xiva xonligi qo‘shinining sezilarli bir qismini tashkil etib, ular xonlikdan oylik va
oziq-ovqatlar olib turishgan. Ularning muntazam ta’minoti yo‘lga qo‘yilgan bo‘lib,
turkman urug‘lariga ajratilgan mablag‘ va xarajatlar maxsus ro‘yxatga olingan.
Ulardan ma’lum bo‘lishicha, Xiva xonligi qo‘shinlari tarkibida chovdur,
go‘klan, ersari, ali-eli, yovmut, taka urug‘larining har biri boshida alohida
boshliqlari bo‘lib, ular maxsus bo‘linmalar shaklida xonlikning harbiy ishlarida
qatnashgan. Hujjatlarda mazkur urug‘ boshliqlarining ismi va urug‘ nomi keltirilib,
ularga “sardor” unvoni qo‘shib qayd etilgani ko‘zga tashlanadi. Masalan, Sardor
Urozmuhammad chovdur, Geldi sardor taka, Niyoz Muhammad yovmut va h.k.
Hujjatlarda ushbu sardorlarga qo‘l ostidagi askarlar sonidan kelib chiqqan
holda kunlik qancha oziq-ovqat va pul berilganligi, oylik qancha tillo maosh
to‘langanligi, ular uchun qaysi xonadonlarda yoki qaysi aholi maskanlarida
“qo‘nuq” tashkil etilganligi qayd etilgan. Qo‘nuq – qadimgi turkiy odatga ko‘ra,
qo‘shin yoki mehmon uchun davlat yoki mezbon tomonidan ajratilgan maxsus oziq-
ovqat, joy va boshqa xarajatlar bo‘lgan.
Xiva xonligi arxiv hujjatlarini tahlil qilish asosida turkmanlarga doir
quyidagicha ma’lumotlarga ega bo‘lish mumkin:
19
ЎзР МА И 126-фонд, 4-рўйҳат, 7333-йиғма жилд, 100-варақ
.
|
| |