JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
WSRJournal.com
Volume – 5_ Issue-4_May_2022
103
ikki urinma o‘tkazilishi mumkin bo‘lgan
AB kesma olamiz. Shu urinmalar kesishgan
nuqtalar geometrik o‘rnini aniqlaymiz.
2-rasmda
CA va
CB urinmalar joylashuvining ikki varianti keltirilgan.
Ularning kesishgan nuqtasi C izlanayotgan geometrik o‘ringa tegishli bo‘lgan
nuqtadir.
Nuqtalarning geometrik o‘rnini shunga o‘xshash aniqlaymiz.
Nuqtalar
geometrik o‘rnining tenglamasini aniqlash uchun
xOy koordinatalar sistemasini
qaraymiz va aylananing markazini
𝑄(0; −𝑅) nuqtaga joylashtiramiz,
l to‘g‘ri chiziq
Ox o‘qi bilan mos tushadi, 2
a uzunlikdagi AB kesma
Ox bo‘ylab yuradi. Kesmani
2-rasm
joylashuvini aniqlovchi parametr sifatida uning
o‘rtasi 𝑀(𝑡; 0) koordinatasini tanlaymiz. Bunda
t
parametr ixtiyoriy
haqiqiy qiymatlarni qabul
qilaoladi, kesma oxirlarining koordinatalari esa
𝐴(𝑡 − 𝑎; 0) va 𝐵(𝑡 + 𝑎; 0) kabi bo‘ladi (3-rasm).
Geometrik
mulohazalardan
ravshanki,
𝑎 𝑅
⁄
nisbatning
kattaligiga
qarab,
uni
𝜀 bilan
belgilaymiz, nuqtalarning geometric o‘rnini ifodalovchi egri chiziq chegaralangan
bo‘ladi yoki cheksizlikka qarab ketganda “buziladi”.
3-rasm