Kichik loyihalar algoritmlarini yozish usullari.
Kichik loyihalar uchun algoritmlarni yozishning samarali usullari quyidagilardan
iborat:
1. Masalani tushunish
- **Muammoni aniqlash:** Algoritm yozishdan oldin, hal qilinishi kerak bo'lgan
muammoni to'liq tushunish kerak.
- **Kirish va chiqish ma'lumotlarini aniqlash:** Algoritmga kiradigan ma'lumotlar
(input) va undan olinadigan natijalar (output) aniqlanadi.
2. Algoritmni rejalashtirish
- **Oqim diagrammasi (Flowchart):** Algoritmning bosqichlarini va ularning
qanday amalga oshirilishini tasvirlash uchun oqim diagrammalarini chizish. Bu
jarayonni vizual ko'rinishda tushunishga yordam beradi.
- **Psevdokod yozish:** Algoritmni haqiqiy dasturlash tilida kod yozishdan oldin,
uni tushunarli va soddalashtirilgan matn shaklida, psevdokod yordamida yozish.
Psevdokod algoritmni bosqichma-bosqich tushuntirishga yordam beradi.
3. Algoritmni yozish
- **Qadam-baqadam yozish:** Algoritmni kichik qismlarga bo'lib, har bir qismini
alohida yozish va tekshirish. Bu qadam-baqadam yondashuv yordamida xatolarni
aniqlash va tuzatish osonroq bo'ladi.
- **Modullarga bo‘lish:** Algoritmni bir nechta funktsiya yoki protseduraga
bo‘lish. Har bir funksiya aniq bir vazifani bajarishi kerak.
4. Algoritmni tekshirish va sinash
- **Dry Run:** Algoritmni qog'ozda yoki mantiqiy jihatdan qo'lda sinab ko'rish.
Kirish ma'lumotlarini qo'llab, natijalarni qo'lda hisoblash va algoritmning to'g'riligini
tekshirish.
- **Unit testlar yozish:** Har bir funksiya uchun turli kirish ma'lumotlarini qo'llab,
to'g'ri natijalarni olishini tekshirish uchun testlar yozish.
- **Chegaraviy holatlarni sinash:** Algoritmning har xil kutilmagan va chekka
holatlardagi ishlashini tekshirish.
5. Optimallashtirish
- **Kodning samaradorligini oshirish:** Algoritmning vaqt va xotira
samaradorligini oshirish uchun optimallashtirish. Bu jarayonda vaqt murakkabligi
(Time Complexity) va xotira murakkabligini (Space Complexity) hisobga olish
kerak.
- **Loop invariant va qat'iylik (Invariants and Assertions):** Algoritmning har bir
bosqichida kiritilgan qiymatlarning to'g'riligini ta'minlash uchun invariantlar va
assertlardan foydalanish.
6. Dokumentatsiya
- **Kommentariyalar qo'shish:** Algoritmni o'qish va tushunishni osonlashtirish
uchun kodga izohlar (kommentariyalar) qo'shish.
- **Qisqacha izohlar yozish:** Algoritmning har bir qismi va uning vazifasi haqida
qisqacha izohlar yozish. Bu boshqa dasturchilar uchun kodni tushunishni
osonlashtiradi.
Misol: Bubble Sort algoritmi
Psevdokod
```
bubbleSort(array)
n = length of array
repeat
swapped = false
for i = 1 to n-1 inclusive do
if array[i-1] > array[i] then
swap(array[i-1], array[i])
swapped = true
end if
end for
until not swapped
end bubbleSort
```
C++ koda aylantirish
```cpp
#include
#include
void bubbleSort(std::vector& array) {
int n = array.size();
bool swapped;
do {
swapped = false;
for (int i = 1; i < n; ++i) {
if (array[i - 1] > array[i]) {
std::swap(array[i - 1], array[i]);
swapped = true;
}
}
} while (swapped);
}
int main() {
std::vector data = {64, 34, 25, 12, 22, 11, 90};
bubbleSort(data);
for (int i = 0; i < data.size(); ++i) {
std::cout << data[i] << " ";
}
return 0;
}
```
Ushbu usullar va yondashuvlar yordamida Visual C++ muhitida samarali va to'g'ri
algoritmlar yozishingiz mumkin.
|