141
7-BO’LIM. DOMEN NOMLAR TIZIMI. IP PROTOKOLI. TARMOQ
PROTOKOLLARI
13-bob. DOMEN NOMLAR TIZIMI. DOMENLAR NOMLARI MUHITI,
ULARNI TAQSIMLASH TAMOYILLARI VA ANIQLASHTIRISH
13.1. Internet nomlari translyatsiya xizmati
Internet xostlari ko‘plab identifikatorlarga ega. Yana
bir identifikatorlardan
biri
xost nomi
hisoblanadi. Xost nomi o‘zi bilan mnemonik va dastlabki inson
tomonidan
qabul qilinishi, yozib olishi qulayligini namoyon etadi. Masalan;
cnn.com
,
www.yahoo.com
,
gaia.cs.umass.edu
,
surf.eurecom.fr.
Xost nomlari
kamchiliklarga ega bo‘lib, ular o‘zida aniq bo‘lgan xost manzil ma’lumotlarni o‘z
ichiga olmaydi; geografik manzilda birdan-bir ko‘rsatkich sifatida mamlakat kodi
xizmat qiladi (masalan, kod .fr Fransiyaga tegishli bo‘lgan xostni ko‘rsatadi va
h.k.).
Xost
nomlarining
boshqa
kamchiliklari
ularning
uzunligida,
mashrutizatorlarga ishlov berishga muhim xarajatlarni olib keladi. Ko‘rsatilgan
boshqa sabablarga ko‘ra, xost identifikator – IP-adres kiritildi.
IP-adres manzili
o‘zidan to‘rt bir baytli raqamlar yig‘indisi to‘plamidir va qattiq iyerarxik
tuzilishga ega. IP-manzili odatda to‘rtta o‘nlik raqamlar ko‘rinishida,
nuqtalar
bilan ajratilgan va har bir baytdan qiymatga ega ko‘rinishida yoziladi
:
121.7.106.83. Har bir raqam 0 dan 255 gacha bo‘lgan
diapazonda topiladi
.
IP-
manzillar iyerarxiyasi, chapdan o‘ng tarafga o‘qilganda
biz Internetda xostni
joylashishi bo‘yicha hamma aniq ma’lumotlarni qabul qilishimizdan iborat bo‘ladi.
142
Aniq qilib aytganda, biz o‘sha xostga
tegishlilik yoki boshqa tarmoq, tarmoqlar
ichiga kirish tarmog‘i – Internetni aniqlaymiz.
21
