AMALIY MASHG’ULOT - 1
Mavzu: Dasturlash tillarida ma’lumotlarning standart turlari. Funksiyalarni
amalga oshirish.
Ishdan maqsad:
Daturlash tillarida ma’lumotlarning standart turlari. Ma’lumot
tiplari va ularni ishlatish. Ma’lumotlarning oddiy sozlangan, unar va binar amallar
va ularni tadqiq qilish.
Qo’yilgan masala: C++ tilida ma’lumotlarning standart turlari va ularga doir
misollarning dasturini ishlab chiqish.
Boolean ma'lumotlar turi bilan e'lon qilinadi bool kalit so'z
va faqat qiymatlarni
qabul qilishi mumkin true, yoki false. Qiymat qaytarilganda true = 1 va false = 0.
Char Ma'lumotlar turi saqlash uchun foydalaniladigan yagona belgi. Belgilar 'A'
yoki 'c' kabi bir tirnoq bilan o'ralgan bo'lishi kerak.
String - Turi belgi (matn) bir ketma-ketlikni saqlash uchun ishlatiladi. satrda
yozilganidek qo'sh tirnoqda yozilishni unutmang. Misol uchun string ism =
"MasterSherkulov"; Satrlardan foydalanish uchun siz qo'shimcha kutubxonadan
foydalanishingizga to'g'ri keladi kutubxonaga kiritishingiz kerak:
Ma’lumotlarning ixtiyoriy toifasi qiymatlar sohasi va ular ustida bajarilishi mumkin
bo’lgan amallar orqali tavsiflanadi. void kalit so’zi
hech qanday toifaga ega
emaslikni anglatadi. Bunday toifadagi funksiyalar hech qanday qiymatni
qaytarmaydi. Lekin asosiy dastur tanasi, ya’ni main() funksiyasi void toifasiga ega
bo’lolmaydi, u int toifasida bo’lishi kerak. Amallar odatda unar ya’ni
bitta
operandga qo’llaniladigan amallarga va binar ya’ni ikki operandga qo’llaniladigan
amallarga ajratiladi.
Binar amallar additiv ya’ni qo’shuv *++ va ayirish *–] amallariga,
hamda
multiplikativ ya’ni ko’paytirish **+, bo’lish */+ va modul olish*%+ amallariga
ajratiladi. Additiv amallarining ustuvorligi multiplikativ amallarining ustuvorligidan
pastroqdir. Butun sonni butun songa bo’lganda
natija butun songacha
yaxlitlanadi. Masalan, 10/3=3, (-10)/3=-3, 10/(-3) =-3.
Modul amali butun sonni butun songa bo’lishdan hosil bo’ladigan qoldiqqa
tengdir. Agar modul amali musbat operandlarga qo’llanilsa,
natija ham musbat
bo’ladi, aks holda natija ishorasi kompilyatorga bog’liqdir.