I bob. Tarmoqning dasturiy ta'minoti
"Tarmoqning dasturiy ta'minoti" deganda, siz tarmoq (kompyuter tarmoqi yoki internet) dasturlari va uskunalari uchun ta'minotlarni, ularni ishga tushirish, boshqarish, xavfsizlikni ta'minlash va boshqa dasturiy muammolarni muhokama qilish uchun zarur bo'lgan texnik va dasturiy vositalar haqida so'zlashni ma'noni anglatasiz. Bu mavzuga oid bo'lgan mazmun kengroq bo'lishi mumkin, chunki dasturiy ta'minotni tuzish, boshqarish va o'zi tarmoqni ishlab chiqarishda ko'p yondashuvlar va muammolar paydo bo'ladi.
Dasturiy ta'minot quyidagi yo'nalishlarga bo'lishi mumkin:
1. Tarmoq protokollar va standartlar: Tarmoqda axborot almashish vaqtiy-vaqtiy bilan o'zgarishi mumkinligiga ko'ra, standart protokollar, masalan, TCP/IP, UDP, HTTP, va boshqalar, tarmoqning dasturiy ta'minoti uchun muhimdir. TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol): Tarmoqda aksariyat axborot almashuvlari uchun asosiy protokol. Internetni tashkil etishda va boshqa tarmoq xizmatlari uchun foydalaniladi. Ushbu protokol o'z ichiga bir nechta protokollarni, masalan, IP, TCP, UDP, ICMP va boshqalarini o'z ichiga oladi.
UDP (User Datagram Protocol): TCP/IP ning bitta qismi bo'lib, maxsus bog'lamalar uchun xizmat qiladi. UDP oson va tez ravishda axborot almashishga imkon beradi, lekin xavfsizlikni kamaytiradi. Shuning uchun, tez va qisqa vaqt davomida axborot almashish kerak bo'lgan sohalar uchun foydalaniladi.
HTTP (Hypertext Transfer Protocol): Web-saytlar orqali axborot almashishni boshqarish uchun ishlatiladi. Bu protokol web-brauzerlar va veb-serverlar orasida ma'lum bir tuzilma orqali axborot almashishni ta'minlaydi.
HTTPS (Hypertext Transfer Protocol Secure): HTTP ning xavfsiz versiyasi. Ushbu protokol saytni ko'chirish va ko'rsatish jarayonlari bo'yicha xavfsizlikni ta'minlaydi. Ma'lumotlar shifrlangan shaklda o'tkaziladi.
DNS (Domain Name System): Internetdagi domen nomlarini (masalan, www.example.com) IP manzillarga aylantirish uchun ishlatiladi. Bu protokol orqali foydalanuvchi domen nomi yozib, kompyuter tarmog'iga bog'lanadi.
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol): Elektron pochta yuborishda foydalaniladi. Bu protokol pochta xabarlarini yuborish va qabul qilish uchun xizmat qiladi.
FTP (File Transfer Protocol): Foydalanuvchilar o'rtasida fayllarni almashish uchun ishlatiladi. Bunda bitta tarmoq bo'yicha bir faylni yuborish yoki olish imkoniyati mavjud.
|
