12
2- LABORATORIYA ISHI
UCH HIL TEZLIKKA EGA
BO‟LGAN QISQA TUTASHGAN ROTORLI ASINHRON
DVIGATELNI BOSHQARISH SXEMASINI O‟RGANISH, YIG‟SH VA
SOZLASH
2.1. ISHNING MAQSADI:
Ko‟p tezlikli qisqa tutashgan rotorli asinxon
dvigatelning xususiyatlarini,
rele va kontaktorli boshqarish sxemasning yig‟ishini hamda sozlashni
o‟rganish.
2.2. ISHNI BAJARISH TARTIBI
1. Laboratoriya ishi o‟tkaziladigan panel sxemasini o‟rganish.
2. Panel joylashgan boshqarish apparatlari va uskunalari bilan tanishish.
3. Berilgan shartlar bo‟yicha boshqarish sxemasini tuzish.
4. Paneldagi klemmniklarda maxsus simlar yordami bilan boshqarish
sxemasini yig‟ish.
5. Yig‟ilgan boshqarish sxemasi o‟qtuvchi tomonidan tekshirilgandan so‟ng
stendni elektr tarmog‟iga ulab, dvigatlni har xil tezlik va yo‟nalishlarda
ishlatish. Boshqarish apparatlarining ishlashini kuzatish.
6. Sxemada berilgan nosozlikni qidirib topish
uni tuzatish va bu nosozlik
qanday aniqlanganligini gapirip berish.
7. Bajarilgan ish bo‟yicha hisobot tuzish.
Hisobot quydagilarni o‟z ichiga oladi:
1. Bosh zanjir va boshqarish zanjir sxemalari.
2. Sxema ishlashini bayoni.
3. Elektr dvigatelning turli rejimlardagi mexanik tavsif
Laboratiriya uskunalari quydagilardan iborat:
1. VAD-56-8-6/4 tipli uch xil tezlikka ega bo‟lgan dvigatel.
2. Quyidagi boshqarish apparatlari joylashgan ish paneli:
a) KM1, KM2 o‟zgaruvchan tokda ishlaydigan 3
qutubli boshqarish
kontaktorlari. Bu kontaktorlar dvigatelni ikkita yo‟nalishda aylantirishga
mo‟ljallangan;
b) Q – boshqarish uzgichi;
c) QF bosh zanjirni
himoyalovchi avtomat uzgich;
13
d) FU1, FU2 –boshqarish zanjirini qisqa tutashuv toklaridan himoya etuvchi
eruvchan simli saqlagich.
e)SB1 - SB7 – boshqarish knopkalari.
Bundan tashqari panelda nomerlangan
maxsus klemmalar mavjud, ular
yordamida boshqa apparatlarni kerakli simlar bilan ulab turli sxemalar yig‟ladi.