|
Linux ot afzalliklari
|
| bet | 5/42 | | Sana | 20.02.2022 | | Hajmi | 0.98 Mb. | | #17862 |
Bog'liq Linux op tiz ad (Amaliy matematika 4 kurs) (2) (2) Dori vositalarining olinish yo, Atajonova Sevinch.bank faoliyatida texnik ta\'minot, xojiHISTSIZE o‘zgaruvchisi qiymati bitta seans davomida tarixda saqlangan hodisa (event)lar sonini ko‘rsatadi. 100 va 1000 oralig‘idagi qiymat normal holdir. Shelldan chiqib ketganingizda yaqinda bajarilgan komandalarning ko‘pi HISTFILE o‘zgaruvchisi tomonidan berilgan faylda saqlanadi(boshlang‘ich holati ~/.bash_history). Keyingi safar shellni boshlaganda shu fayl tarix ro‘yxatini
initsalizatsiya qiladi. HISTFILESIZE o‘zgaruvchisining qiymati HISTFILEda
saqlangan tarix qatorlari sonini aniqlaydi (HISTSIZE bilan bir xil emas).
HISTSIZEseans paytida yozib qo‘yilgan, HISTFILESIZEesa seanslar orasida
yozib qo‘yilgan hodisa (event)lar sonini va HISTFILE tomonidan belgilangan fayl tarix ro‘yxatini saqlaydi.
Buyruqlarni qayta ishga tushurish va tahrirlash
Linux operatsion tizimi, bir necha distributivlarga ega bo'lib, ularning tashqi ko'rinishlari bir-biridan farq qiladi, lekin asosi yagona hisoblanadi. Asos yagona bo'lgani uchun bu tizimda ishlovchi buyruqlar bir hildir. Bu degani, agar siz linux buyruqlarini yaxshi bilib olsangiz, istalgan distributivda bemalol ishlay olasiz. To'g'ri, ba'zi buyruqlar distributivga qarab o'zgarishi mumkin, lekin bular juda kam. Bu tizimda, buyruqlarni yozishda katta kichik harflarga e'tiborliroq bo'ling, linuxda katta-kichik harflar farqlidir. Siz tarix ro‘yhatidagi har qanday hodisani qayta bajarishingiz mumkin. Bu funksiya vaqtni, kuchni tejashi mumkin. Agarda uzun buyruqlarni tez, oson va aniq qayta kiritish imkoni bo‘lmaganda edi, buyruqlar qatorini boshidan oxirigacha ko‘rib chiqishga to‘g‘ri kelgan bo‘lardi. Siz buyruqlarni eslashingiz, modifikatsiyalshingiz va qayta ishga tushurishni 3 usuli bor: FC dan foydalanish mumkin; buyruqni undov nuqtasi; yoki hodisalarni bajarishda va tahrirlashda vi yoki emacs muharriridek ishlovchi Readline kutubxonasi. Fc: ko’rsatishlar, tahrirlash va buyruqlarni qayta ishlatish Fc(to‘g‘rilash buyrug‘i) o‘rnatilgan buyrug‘i tarix ro‘yhatini ko‘rsatish va tahrirlash va buyruqlarni qayta ishga tushurish uchun ishlatiladi. Bu buyruq buyrualar qatori redaktorlarinining ko‘p funksiyalarini o‘zida jamlagan.
|
Linuxda “history”ro'yhatini ko'rish jarayoni va buyruqlarini tavsiflang
Fc buyrug‘ini –l qo‘shimchasi bilan ishga tushurish oldin yozilgan buyruqlarni ko‘rish imkonini beradi. Hech qanday qo‘shimchasiz bu buyruq oxirgi 16 buyruqni chiqaradi:
$ fc –l
1024 cd
1025 view calendar
1033 fc –l
1034 cd
1035 whereis aspell
1036 man aspell
1037 cd /usr/share/doc/*aspell*
1038 pwd
1039 ls
1040 ls man-html
fc –l qo‘shimchasi bilan nol, bir yoki ikki qiymatlarini olishi mumkin.
|
Linux Operatsion tiznimning qobiq dasturlari haqida ma’lumot?
Linux muhitida dastur qobig‘i – bash (Bourne Again Shell). 1Shell qobig‘i buyruq interpretatori va yuqori sath dasturlash tili hisoblanadi. Buyruq interpretatori sifatida shell komandalar qatoriga kiritilgan komandalarni qayta ishlaydi. Yuqori sath dasturlash tili sifatida shell scripts nomli faylda saqlanuvchi buyruqlarni qayta ishlaydi. Boshqa tillar kabi shell o‘zgaruvchilar va oqimni boshqarish buyruqlariga ega(masalan, for sikllari va if shart operatori). Shellni buyruqlar qatori interpretatori sifatida foydalanilganda ishlaydigan muhitingizni sozlashingiz mumkin. Siz o‘z displeyingizda joriy katalog nomini, funksiya yaratishni yoki cp psevdonimini qo‘yishingiz, aspektlarni o‘zgartirish uchun kalitso‘zlardan foydalanish va boshqalarni amalga oshirish mumkin.
Bir foydalanuvchili rejimda tizim yuklanishini yoki tizimga texnik xizmat ko‘rsatishni, ma‘murlashni yoki ta‘mirlash ishlarini amalga oshirish shell bilan tanishishni eng yaxshi usuli hisobalandi. Sarlavha Bourne Again Shell Bell Labarotories dagi AT&T xodimi Stiv Born tominidan yozilgan Bourne Shell ga asoslangan. Ko‘plab yillar davomida haqiqiy Bourne Shell kengaytirilib kelindi, ammo haligacha bazaviy shell bilan ko‘plab UNIX tizimlari ta‘minlangan. O‘zining uzoq va muvaffaqiyatli tarixi davomida original shell UNIX tizimini boshqarish uchun yordam beruvchi skriptlar yozishda foydalanilingan. Linux tizimida ba‘zi bir skriptlar Bourne Again Shell ssenariysi ko‘rinishida paydo bo‘lmoqda. Bourne Again Shell original Shell da bo‘lmagan ko‘plab kengaytmalar va funksiyalarni o‘zida jamlasa ham original shell bilan moslik mavjud, shuning uchun ham ssenariylarni bash qobig‘i ostida ishga tushurish mumkin. UNIX tizimlarida haqiqiy Bourne Shell sh deb nomlangan. Linux tizimlarida sh bashni ta‘minlash uchun Bourne Shell ishlab turishini talab etuvchi havola bo‘lib xizmat qiladi. sh chaqirilganda Bourne Shellni emulyatsiyalash uchun barcha imkoniyatni ishga soladi. V Unix tizimi Devid korn tomonidan yozilgan Korn Shell(ksh)ni namoyish etdi. Bu qobiq ko‘plab original Bourne Shell funksiyalar bilan kengaytirilib, qo‘shimcha imkoniyatlar qo‘shildi. Bourne Again Shell ba‘zi buyruqlar psevdonimi va buyruqlar qatorini tahrirlash imkoniyati xususiyatlari Korn Shell o‘xshash tomonlariga asoslangan.
|
Paket tizimi. Yuqori va past darajadagi paketlarni boshqarish vositalari;
Zamonaviy dasturda o'rnatilgan deyarli har qanday dasturiy ta'minot linuxtizimni Internetda topish mumkin. Bu ma'lum bir tarqatishni ishlab chiquvchilar tomonidan rasmiy omborlar (minglab paketlarni o'z ichiga olishi mumkin bo'lgan dasturiy ta'minot omborlari, ularning har biri tuzilgan, sinovdan o'tgan va tarqatish uchun ishlatilgan va ma'lum bir tarqatishda ishlatilishi mumkin) orqali ta'minlanishi mumkin. linux) yoki qo'lda yuklab olishingiz va o'rnatishingiz mumkin bo'lgan manba kodi sifatida mavjud. Turli xil tarqatish oilalaridan beri linuxturli xil qadoqlash tizimlaridan foydalaning ( Debian - formatdagi paketlar deb, CentOS - rpmformat, openSUSE- shuningdek rpmlekin uchun maxsus yaratilgan openSUSE), bitta tarqatish uchun mo'ljallangan paket boshqa tarqatish bilan mos kelmaydi. Ko'p tarqatish linuxuchta asosiy oiladan biriga tegishli linuxsertifikatlashtirishga kiritilgan LFCS Dasturiy ta'minot paketlarini boshqarish bo'yicha turli xil vazifalarni hal qilishda siz ikkita turdagi kommunal xizmatlar mavjudligini bilishingiz kerak: past darajadagi vositalar (ular aslida paketli fayllarni o'rnatadigan, yangilaydigan va olib tashlaydigan) va yuqori darajadagi vositalar (bog'liqliklarni hal qilish va metama'lumotlarni topish uchun vazifalarni bajarish uchun mas'uldirlar - "ma'lumotlar haqidagi ma'lumotlar"). Paketlarni boshqarish uchun past darajadagi tizimlar:
|
|
| |
