• Markazlashtirilgan ko‘pchilik foydalanuvchi axborot tizimlarida ma`lumotlar bazasi xavfsizligi
  • Ma’lumotlar bazasining taqsimlangan tizimida axborot xavfsizligi konsepsiyasi




    Download 494.15 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet7/16
    Sana25.02.2023
    Hajmi494.15 Kb.
    #43499
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16
    Bog'liq
    Taxminiy savollar.311196d6, Visual Studio Code #hotkeys, 1.3 oraliq, Python dasturlash tilida funksiyalar-fayllar.org, Iqtisodiy o’sishning neoklassik modellari, 3 - Мавзу, Texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish(Ishchi dastur)
    Tranzaksiya 
    Ma’lumki, alohida ma’noli qiymatga ega ma`lumotlar (SQL - yo‘riqnomalari) 
    ustida bajariladigan amallaming ketma-ket majmui tranzaksiya deb ataladi. Bu 
    nuqtayi nazaridan, ilovalar serveri SQL - server bajaradigan tranzaksiyalami 
    shakllantirishni boshqaradi. Shu sababli, ilovalar serverida o‘matiluvchi 
    MBBTning dasturiy komponenti tranzaksiyani ishlash monitori (Transaction 
    Processing Monitors - TPM) yoki oddiygina tranzaksiya monitori deb ham 
    yuritiladi. 
    AS - model, DBS — modelining kuchli tomonlarini saqlagan holda axborot tizimi 
    hisoblash sxemasining optimal qurilishiga imkon beradi, ammo RDA — 
    modelidek tarmoq trafigini oshiradi. Amalda aralash modellar ishlatiladi. Oddiy 
    tatbiqiy fimksiyalar va maiumotlar yaxlitligini ta’minlash serverda saqlanuvchi 
    muolajalar orqali madadlanadi (DBS — model), predmet sohasining murakkabroq 
    funksiyalari esa mijoz qurilmalaridagi (RDA - model) yoki ilovalar serveridagi 
    (AS — model) tatbiqiy dasturlar yordamida amalga oshiriladi. 


    Markazlashtirilgan ko‘pchilik foydalanuvchi axborot 
    tizimlarida ma`lumotlar bazasi xavfsizligi
     
    Taqsimlangan ma`lumotlar bazasi yaxlitligini ta’minlashda qator muammolar 
    mavjud: 
    - bir necha foydalanuvchilaming bitta axborotdan bir vaqtda foydalanish 
    imkoniyati (ayniqsa, ma’lumotlar bazasiga murojaatlar, tuzatishlar kiritish bilan 
    bog`liq bo`lsa); 
    - ma’lumotlar bazasining alohida qismlarining turli kompyuterlarbo‘yicha fizik 
    tarqoqligi; 
    - axborot manbalarining har xilligi. 
    Birinchi muammo har qanday taqsimlangan ma’lumotlar bazasiga taalluqli bo`lsa, 
    ikkinchi muammo - agar maiumotlar bazasi taqsimlangan bo`lsa,
    uchinchi muammo - agar tizim geterogen bo`lsa sodir bo`lsa. 
    Muammo laming birinchi guruhi, asosan, turli foydalanuvchilaming 
    bir vaqtda tuzatishlar kiritishi natijasida maiumotlaming buzilishi xavfi bilan 
    bog`liq. 
    Ko'pchilik foydalanish rejimida tuzatish kiritishli murojaatlarni bajarishda 
    maiumotlar yaxlitligini ta’minlashning quyidagi sxemalarini ko‘rsatish mumkin: 
    - boshqa foydalanuvchi axborotga tuzatish kiritayotganida axborotga tuzatish 
    kiritishni taqiqlash (blokirovka); 
    - axborot birligining turli nusxalariga tuzatish kiritish, so‘ngra ro‘y bergan 
    kolliziyalami bartaraf etish. 
    Agar MBBT ko‘pchilik foydalanuvchi murojaatlarda yaxlitlikni ta’minlash usulini 
    tanlash imkoniyatini taqdim etsa, ushbu tanlash natijasiga ko‘p omillar ta’sir etadi, 
    jumladan: 
    - tuzatish murojaatlarini bajarishda raqobat darajasi – axborot birligiga bir vaqtda 
    tuzatish kiritish vaziyati qanchalik tez-tez sodir boiadi
    - tizim reaksiyasi vaqtiga cheklashlar; 
    - vaqtning har bir onida maiumotlaming dolzarbligiga va zid emasligiga talablar
    - texnik vositalar xarakteristikasi. 

    Download 494.15 Kb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   16




    Download 494.15 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ma’lumotlar bazasining taqsimlangan tizimida axborot xavfsizligi konsepsiyasi

    Download 494.15 Kb.
    Pdf ko'rish