Mavzu:
SAN`AT SOHASIDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI FANINIG PREDMETI,
MAQSADI VA VAZIFALARI
MULTIMEDIYALI KOMPYUTERLARNING TEXNIK TA’MINOTI
Kompyuter – bu dasturiy boshqariluvchi universal elektron qurilma bо’lib,
ma’lumotlarni avtomatik tarzda qayta ishlash, saqlash va uzatish vazifasini bajaradi.
Hisoblash mashinalari yaratila boshlagan davrdan buyon, ularni dasturiy boshqarish
prinsipi asosida ishlab chiqishga harakat qilingan. Kompyuterning dasturiy
boshqarilish
prinsipi shundan iboratki, buyruqlar ketma-ketligidan tashkil topgan
dastur avval kompyuter xotirasiga yoziladi. Sо’ng kompyuter bu dasturda keltirilgan
buyruqlarni avtomatik ravishda bajarishga kirishadi.
Dastur – bu oldindan belgilangan ma’lum bir tartibda bajariladigan arifmetik,
mantiqiy va boshqa turdagi amallarning chekli ketma-ketligidir. Kompyuter
dasturchi tomonidan ishlab chiqilgan va kompyuter xotirasiga
kiritilgan dastur
asosida ma’lumotlarni qayta ishlaydi.
Multimediali kompyuter — bu multimedia texnologiyalari asosida ishlay
oladigan texnik va dasturiy ta`minotga ega bo’lgan kompyuterdir. Barcha zamonaviy
kompyuterlardagi kabi multimediyali kompyuterlar ham ikkita murakkab o’zaro
bog’liq va o’zaro ta’sir qiluvchi elementlarni o’z ichiga oladi. Bular apparat ta’minot
(hardware) va dasturiy (software) ta’minot lardir.
Zamonaviy kompyuterlar matnli, sonli va grafik ma’lumotlarni qayta
ishlash
bilan birga video, audio ko’rinishdagi ma’lumotlarni yaratish va ko’rsatish
imkoniyatlariga ham egadir. Audio hamda video berilganlarni qayta ishlashga
mo’ljallangan komyuterlar zamonaviy multimediyali kompyuterlar deb ataladi.
Bunday kompyuterlarda musiqa asarlarini
eshitish va yaratish mumkin, video
lavhalar asosida filmlar, slaydshoular va boshqa multimediya mahsulotlari
yaratish
mumkin. Zamonaviy multimediyali kompyuterlarda qo’shimcha ravishda DVD/CD
disk yurituvchilar, ovoz kartalar,
video kartalar, mikrafon, kolonkalar kabi
multimedya qurilmalari bilan jihozlangan bo’ladi.
1.1-rasm. Zamonaviy multimediali
kompyuter
Zamonaviy shaxsiy kompyuterlar arxitekturasining asosini magistralmodulli
prinsip tashkil etadi. Kompyuterlarning modulli tashkil etilishi qurilmalar orasida
ma’lumotlar almashinishning magistralli (shinali) prinsipiga tayanadi.
Bundan tashqari modulli prinsip kompyuterlarni
yangi multimediya
qurilmalari bilan boyitish imkonini yaratadi.
Zamonaviy shaxsiy kompyuterlarning funksional sxemasi quyidagicha:
1.2-rasm. Kompyuterlarning funksional sxemasi