|
Ierarxik ma’lumotlar modeli
|
bet | 12/70 | Sana | 31.07.2023 | Hajmi | 466.52 Kb. | | #77779 |
Bog'liq Ma`ruza matni toshkent 2020 mundarija kirish Individual works, Avtomatlashgan loyihalash tizimlari, Grafik formatlar Kechgimas, Tarix darslarida asosiy tayanch tushuncha vatamalar bilan ishlash, Geografik kart ava atlaslardan foydalanish usullari, Imtihon, Ro’yxat, Stek va Navbat. Ro\'yxat-fayllar.org Ierarxik ma’lumotlar modeli;
Tarmoqli ma’lumotlar modeli;
Relyatsion ma’lumotlar modeli.
Har bir ma‟lumotlar bazasi u yoki bu model asosida yoritiladi. Har bir MBBT esa u yoki bu ma‟lumotlar modelini ta‟minlaydi deyiladi. Masalan ierarxik ma‟lumotlar modeliga asoslangan tizim –
INES tizimidir. Tarmoqli modellarda esa – BANK OS, SETOR, relyatsion modelga asoslangan tizimlar – Access, KARAT va boshqalar.
Ierarxik ma’lumotlar modeli. Ierarxik ma‟lumotlar modelida yozuvlar daraxtsimon tuzilmali ko„rinishda bo„ladi. Ma‟lumotlar bazasini boshqarish tizimlaridan ba‟zi birlari faqat ierarxik tuzilishga ega bo„lganlari bilan ishlatiladi. Ierarxik tuzilmali ma‟lumotlar sodda yaratiladi. Bu ko„pincha taqdimotlarda qulay, lekin ma‟lumotlarni ko„plari daraxtsimon tuzilmali bog„lanish tabiatiga ega emas.
Masalan ikkita firma ishlab chiqargan mahsulotlarning barcha turlarini narxlari berilgan. Shu ma‟lumotlarni narxlar ma‟lumotnomasi qurilsin va kompyuter xotirasiga joylashtirilsin. Faraz qilamiz, A va B firmalar mos ravishda ikki xil ko„rinishdagi mahsulot ishlab chiqaradi. Har bir mahsulot ko„rinishi har xil texnologiya asosida bajariladi. Bunda uning narxi ham shunga qarab bo„ladi. Bir nechta mahsulot ikkita sxema asosida tayyorlanadi. Ular 01, 02 kabi deb belgilanadi va ular quyidagi narxni belgilaydi. 580, 610 va 1250 maxsulotlar uchta sxema asosida tayyorlanadi. Ular 01, 02, 03 deb belgilanadi va ular quyidagi narxni belgilaydi 380, 345 va 410. B firma uch xil maxsulot ishlab chiqaradi. Ularni kodi mos ravishda 1250, 1640 va 1930 kodga ega bo„lsin. Ular ham o„zlarini ishlab chiqish sxemasi va narxiga ega bo„lsin.
01
3980
580
01
1250 02
380
345
02 610
03 410
B firma uch xil mahsulotni ishlab chiqaradi: 1250, 1640, 1930.
1250
1640
1930
Barcha maxsulotlar nomlari, ularni ishlab chiqish sxemasi va narxlarni o„z ichiga oluvchi ma‟lumotnoma tuzish va mashina
xotirasiga joylash talab etilsin.
Keltirilgan ma‟lumotlar tuzilmani ierarxik (daraxtsimon) ko„rinishda tasvirlash qulay.
firma
mahsulot
|
|
3980
|
|
|
1250
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
01
|
02
|
|
01
|
02
|
|
|
03
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
580
|
610
|
|
380
|
345
|
|
|
410
|
2.1-rasm. Ma‟lumotlarni ierarxik ko„rinishi
Bunday tuzilmani jadval ko„rinishida ham tasvirlash mumkin.
2.1-jadval. Ma‟lumotlarni jadval ko„rinishi
|
| |