Mavzu: qurilish moddiy texnikaviy bazasi va uni takomillashtirish yonalishlari

Mavzu:qurilish moddiy texnikaviy bazasi va uni takomillashtirish yonalishlari

• Qurilishning moddiy-texnik bazasini rivojlantirish va joylashtirish uchun qurilish hududi va joyini tanlashga ta’sir qiladigan barcha omillar va shartlarni miqdoriy ifodalashga imkon beradigan usullarga ega bo‘lish lozim. Bunday usullar - masalaning optimal echimini topishga imkon beradigan matematik modellardir. Ulardan biri - chiziqli dasturlash bo‘lib, u o‘zgaruvchan kattaliklarning berilgan chiziqli cheklashlarni va ushbu kattaliklarning maqsadli funksiyasini maksimallashtiruvchi yoki minimallashtiruvchi qiymatlari majmuasini topish talab qilinadigan ekstremal masalalarni echishning nazariyasi va amaliyotini o‘zida birlashtiradi

• Qurilishning Qurilishning moddiy-texnik bazasini optimal rivojlantirish va joylashtirishning iqtisodiy-matematik modelini shakllantirishda boshqa omillar bilan bir qatorda xom ashyo va materiallarni ishlab chiqarish punktlari, korxonalarni joylashtirish mumkin bo‘lgan punktlar, shu punktlardagi ishlab chiqarish hajmlari, transport harajatlari va boshqalar hisobga olinishi lozim. Bu holatda masalani optimal echish mezoni odatda kelgusida ishlab chiqariladigan mahsulotning moddiy-texnik bazasini yanada rivojlantirishning muhim shartlaridan biri qurilish industriyasi korxonalari hamda qurilish konstruksiyalari, detallari va materiallari ishlab chiqaruvchi korxonalarni loyihalashtirish bilan shug‘ullanuvchi ilmiy-tadqiqot tashkilotlari o‘rtasidagi o‘zaro aloqalarni yaxshilashdir. Bunda ushbu o‘zaro munosabatlarning asosida quyidagilar yotishi lozim:

• qurilish industriyasi korxonalarining ishlab chiqarish jarayonlari yuksak darajada mexanizatsiyalashgan va avtomatlashtirilgan, yangi, eng tejamli loyihalarini ishlab chiqish; - bu korxonalarni xom ashyo va materiallarni, konstruksiyalarni tashishning hamda ishlab chiqarishni kooperatsiyalashni rivojlantirishning ratsional sxemalarini hisobga olgan holda mamlakat hududida joylashtirishning optimal variantlarini tanlash;- ishlab turgan, birinchi navbatda 20-30 yil va undan uzoq muddat ishlab kelayotgan korxonalarni texnik qayta jihozlash.

• SHuni ham nazarda tutish kerakki, bozor munosabatlari sharoitida, qurilish industriyasi korxonalari va tashkilotlarining xo‘jalik yuritishdagi mustaqilligi kuchayib borayotgan bir paytda, moddiy-texnik bazani rivojlantirish, xo‘jalik sub’ektlari, xususan, sub’ektlar bilan kapital qurilish sohasida ishlovchi yoki unga bog‘liq bo‘lgan ilmiy-tadqiqot va boshqa tashkilotlar o‘rtasidagi xo‘jalik aloqlarini kuchaytirish masalalari avvalgi paytlardagidek vazirlik va mahkamalar tomonidan emas, balki zarur hollarda davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlangan holda ko‘proq qurilish tashkilotlari va korxonalari tomonidan hal qilinmoqda.Qurilish industriyasi korxonalari va tashkilotlari o‘zlarining moddiy-texnika bazalarini rivojlantirish orqali o‘z ishlab chiqarish salohiyatini mustahkamlabgina qolmay, balki raqobatli muhitda o‘z iqtisodiy barqarorligini ta’minlaydilar hamda faoliyatlari hayot sikllarini o‘zaytiradilar.

• Bunda moddiy-texnika bazani rivojlantirish ishlab chiqarishning faqatgina texnik yoki moddiy ta’minotidagi absolyut o‘sishidan yoki iqtisodchilarning iborasi bilan aytganda, ishlab chiqarishning fond bilan ta’minlanganligi oshishidan iborat bo‘lib qolmay, balki uning ustuvorlik tamoyillari asosida, maksimal samaradorlikni ta’minlash tamoyili asosida amalga oshiriladi. Gap shundaki, bozor munosabatlari sharoitida korxona resurslarning har bir turi oldin rejalashtiriladigan iqtisodiyot sharoitidagi kabi Davlat rejalashtirish qo‘mitasining yoki ta’minot qo‘mitasining buyrug‘i asosida emas, balki xususiy mablag‘lar hisobiga erishiladi.

• espublika hududlaridagi ixtisoslashtirilgan qurilish-pudrat tashkilotlarining quvvatlari bilan iqtisodiyot sohasi va tarmoqlarida kapital qo‘yilmalarni o‘zlashtirish hajmlarining o‘sib borishi bilan o‘zaro bog‘liqligini, pudratchi tashkilotlarning ishlab chiqarish-texnika bazasini mustahkamlash va rivojlantirish hisobiga olib borilayotgan qurilish- montaj ishlarining miqyosi va sifatini tubdan yaxshilash, butun qurilish ishlari siklini “kaliti bilan topshirish” usulida bajarishni ta’minlash maqsadida:

• O‘zbekiston Respublikasi Davarxitektqurilish qo‘mitasi, Davlat statistika qo‘mitasi, Xususiylashtirish, monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish Davlat qo‘mitasi bilan birgalikda bir hafta muddatda respublika viloyatlari, shaharlari va tumanlari doirasida qurilish-pudrat tashkilotlarining Reyestrini shakllantirish va yuritish tartibi to‘g‘risidagi Nizomni tasdiqlash uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritsin;

• O‘zbekiston Respublikasi Xususiylashtirish, monopoliyadan chiqarish va raqobatni rivojlantirish Davlat qo‘mitasi, Davarxitektqurilish qo‘mitasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimliklari bilan birgalikda bir oy muddatda Reyestrga kiritilgan, yangidan tashkil etilayotgan va yiriklashtirilayotgan qurilish pudrat tashkilotlariga “nulinchi” sotib olish stavkasi bo‘yicha tegishli investitsiya majburiyatlari asosida yoki davlatning ulushi sifatida beriladigan davlat mulkining ro‘yxatini O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga kiritsin;

• qurilish pudrat tashkilotlarining namunaviy tuzilmalarini, yirik va kichik korxonalar uchun mos ravishda, ularning quvvati va ixtisoslashuvini hisobga olgan holda bosqichma-bosqich joriy etishni ta’minlasin.
• Oldingi tahrirga qarang.
• (6-band O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 2-apreldagi PQ-3646-sonli qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2018-y., 07/18/3646/0981-son)
• Oldingi tahrirga qarang.
• (7-band O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 2-apreldagi PQ-3646-sonli qaroriga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 02.04.2018-y., 07/18/3646/0981-son)
• Oldingi tahrirga qarang.
• (8-band O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 9-yanvardagi PF-5296-sonli Farmoniga asosan o‘z kuchini yo‘qotgan — Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 10.01.2018-y., 06/18/5296/0534-son)
• 9. O‘zbekiston Respublikasi Davarxitektqurilish qo‘mitasi, Adliya vazirligi, manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda qonun hujjatlariga ushbu qarordan kelib chiqadigan o‘zgartish va qo‘shimchalar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin.