|
Mavzu: Sanaot korxonalari raqobatdoshligi omillari va ularni yaxshilash yo`llari
|
| bet | 1/11 | | Sana | 20.04.2024 | | Hajmi | 234.33 Kb. | | #202886 |
Bog'liq Kurs ishi mavzu Sanoat korxonalarida raqobatdoshligi omillari v IQTISODIY O‘SISH OMILLARI,TIPLARI VA MODELLARI
Mavzu: Sanaot korxonalari raqobatdoshligi omillari va ularni yaxshilash yo`llari.
Reja:
Kirish
Asosiy qism
Sanoat korxolarida raqobatdoshlik omillari.
Sanoat korxonalarini yaxshilash yo’llari.
Sanoat sohasidagi raqobatdoshlikning iqtisodiy va ijtimoiy oqibatlar.
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish
Jahon iqtisodiyotida monopol tuzilmalarda raqobat muhitini shakllantirish va rivojlantirish, ular faoliyatiga innovatsion jarayonlarni tatbiq etish, iqtisodiyotning monopol tarmoqlari va korxonalarni modernizatsiya qilish, boshqaruvning zamonaviy va samarali usullarini qo‘llash iqtisodiy taraqqiyotning asosiy vositalaridan biriga aylanmoqda. O‘zbekistonda jahon standarti talablariga javob beruvchi va eksportbop mahsulotlar ishlab chiqarishni ta’minlovchi yuqori texnologiyaga asoslangan ishlab chiqarishni tashkil etish, yengil sanoat korxonalarining infratuzilmasini rivojlantirish va innovatsion texnologiyalarni joriy etish hisobiga jahon bozorida raqobatbardosh mahsulotlar ishlab chiqarish ko‘lamini kengaytirishning asosiy strategiyasi sifatida ishlab chiqarishning klaster usulidan foydalanishga qaratilgan yangi yo‘nalish joriy etilmoqda.
Ma’lumki, “strategik menejment” atamasi o‘tgan asrning 60-70-yillarida yuqori pog‘onada amalga oshiriladigan ishlab chiqarish darajasidagi boshqarishdan farqini ifodalash uchun kundalik hayotga kirib keldi. Har qanday tashkilot muvaffaqiyatini unda faoliyat ko‘rsatayotgan kishilarning tayyorgarligi, xohishi, ishbilarmonligi va tadbirkorligi ta’minlaydi. Boshqaruv kadrlarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish o‘quv dasturlariga ilg‘or davlat menejmenti, shu jumladan, strategik menejment, risk menejmenti hamda “aqlli” boshqaruv prinsiplarining zamonaviy usullarini o‘rgatish bo‘yicha o‘quv kurslarini tashkil etish choralari ko‘rilishi lozim. Bu borada strategik boshqarishning oqilona qo‘llanilishi, raqobat ustunliklaridan foydalanish hamda aniq maqsadlar ishlab chiqish, loihalarni amalga oshirish maqsadga muvofiq.
Sanoat korxonalarining raqobatbardoshligini ta’minlash hamda ular faoliyatida strategik boshqaruvni oqilona qo‘llash hamda takomillashtirish borasida qator mahalliy hamda xorijiy olimlar tamonidan tadqiqotlar olib borilgan. Strategik boshqaruvning nazariy va metodologik asoslari A.M.Aronov, O.S.Vixanskiy, V.A.Goryemiykin, O.A.Bogomolov, I.N.Ivanov, V.S.Yefremov, A.T.Zub, N.O.Kruglova, M.I.Kruglov, N.N.Trenyov, R.A.Fatxutdinov asarlarida strategik boshqaruvning nazariy va uslubiy masalalari tadqiq etilgan. Xususan, I.Ansoff, G.Mintsberg, J.B.Kuinn, S.Goshal, R.Rumelt, V.Kvint, K.Anspaux singari xorijiy olimlar asarlarida tadqiq etilgan hamda strategik boshqaruv konsepsiyasi rivojlantirilgan. Alfred Chandler shunday deb yozgan edi: “Strategiya - bu korxonaning asosiy uzoq muddatli maqsadlarini belgilash, harakat yo‘nalishlarini qabul qilish va ushbu maqsadlarni amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan resurslarni taqsimlash”. Maykl Porter u shunday deb yozgan edi: “Raqobat ustunligining ikkita asosiy turi [differentsiatsiya va arzon narx], firma ularga erishishga intilayotgan faoliyat doirasi bilan birgalikda uchta natijaga olib keladi, umumiy strategiyalar sohada o‘rtacha ko‘rsatkichlardan yuqori ko‘rsatkichlarga erishish uchun: xarajatlar bo‘yicha etakchilik, farqlash va e’tibor. Fokus strategiyasi ikkita variantga ega: xarajatlarga yo‘naltirilganlik va farqlash fokusi”. Igor Ansoff “Strategik menejment uch qismdan iborat deb yozgan: strategik rejalashtirish; o‘z rejalarini haqiqatga aylantirishda firmaning mahorati; va firmaning o‘zgarishlarga nisbatan o‘z ichki qarshiligini boshqarish”. Bryus Xendersonning fikricha “Imkoniyatlar va raqobat xatti-harakatlarini hisobga olgan holda bir vaqtning o‘zida resurslarni joylashtirishning ketma-ketligi va vaqtini rejalashtirish orqali afzalliklarga erishilganda strategiya qo‘llaniladi. Akademik V.L.Kvint fikricha, strategik liderlarning samarali faoliyati uchun menejment tizimining asosiy elementlari mohiyati, usul va foydalanish shakllari, boshqaruv funksiyalari-rejalashtirish, rag‘batlantirish va nazorat, strategik qarorlar qabul qilish va amalga oshirish jarayonlari samaradorliginiтп indikatorlarini bilish zarur.
|
| |
