• KORXONADA AXBOROT XAVFSIZLIGINI TA’MINLASHNING ZAMONAVIY USULLARI Muxtarov Farrux Muhammadovich, Sadirova Xursanoy Xusanboy qizi
  • Microsoft Word 14. Sadirova Xursanoy Xusanboy qizi 44 1




    Download 134.1 Kb.
    Pdf ko'rish
    bet1/3
    Sana22.04.2023
    Hajmi134.1 Kb.
    #53181
      1   2   3
    Bog'liq
    14.Sadirova Xursanoy Xusanboy qizi 44 1
    Jigar sirrozi, 54-sonli Vazirlar Mahkamasi Qarori 05.02.1999 yil, Axmedova M.T. Pedagogik konflitologiya, 0Tuproqshunoslik 2021, Hududlar bo‘yicha shahar va qishloq aholisi soni, Реферат, Oddiy va murakkab efirlar, 1.-Anketa--talabalar-, 1-шакл (8), Маъруза-7, 2096-Текст статьи-6962-1-10-20230427, Axborot o\'lchov birligi-kompy.info, Tashkent-2022 Mavzu; To’plamlarda ekvivalentlik qism to’plamlari, MЕХАNIZM VА MАSHINАLАR NАZАRIYASI OQUV QOLLАNMА


    TA’LIM SIFATINI OSHIRISHDA ZAMONAVIY INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR 
    Muxtarov F.M., Sadirova X. (2023). Yosh olimlar, doktorantlar va tadqiqotchilarning onlayn ilmiy forumi. 
    Korxonada axborot xavfsizligini ta’minlashning zamonaviy usullari, 47-49. TATUFF-EPAI. 
    47 
    KORXONADA AXBOROT XAVFSIZLIGINI TA’MINLASHNING ZAMONAVIY 
    USULLARI 
    Muxtarov Farrux Muhammadovich, Sadirova Xursanoy Xusanboy qizi,
    Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari unversiteti Farg’ona 
    filiali 
    Annotatsiya: Ushbu maqolada hozirgi vaqtda korxonalarda axborot xavfsizligini 
    ta’minlashda olib borilayotgan jahon va milliy tajribalar yoritib o’tilgan. Undan tashqari 
    maqolada axborot xavfsizligi tushunchasi uning mohiyati ham muhokama qilingan. 
    Kalit so'zlar: Axborot xavfsizligi, tahdidlar, viruslar, zararli dasturlar, spamlar, 
    kibertahdidlar, kiberhujumlar. 
    Dastlab biz axborot xavfsizligi tushunchasiga qisqacha izoh berib o’tsak. Axborot 
    xavfsizligi bu axborot xatarlarini kamaytirish orqali axborotni himoya qilish amaliyotidir. Bu 
    axborot xavfini boshqarish qismidir. Bu, odatda, ma'lumotlarga ruxsatsiz nomuvofiq kirish yoki 
    qonunga xilof ravishda foydalanish, oshkor qilish, buzish, yo'q qilish, buzilish, o'zgartirish, 
    tekshirish, yozib olish yoki qadrsizlanish ehtimolini oldini olish yoki hech bo'lmaganda 
    kamaytirishni o'z ichiga oladi. Bu shuningdek, ushbu hodisalarning salbiy ta'sirini kamaytirishga 
    qaratilgan harakatlarni o'z ichiga oladi. Himoyalangan ma'lumotlar har qanday shaklda bo'lishi 
    mumkin, masalan elektron yoki moddiy. Axborot xavsizligini ta’minlash bo’yicha dastlabki 
    choralar qadimgi davrlarga borib taqaladi. Bunga misol qilib quyidagilarni keltirsak bo’ladi.
    Ilgari vaqtda aloqa qilishning dastlabki kunlaridan boshlab diplomatlar va harbiy 
    qo'mondonlar yozishmalarning maxfiyligini himoya qilish uchun biron bir mexanizmni taqdim 
    etish va aniqlash uchun ba'zi vositalarga ega bo'lish kerakligini tushunib yetishdi. Bunga Yuliy 
    Tsezar ixtirosi bo’lgan Qaysar shifrini v.asr misol qilib keltirsak bo’ladi. Miloddan avvalgi 50 
    yilda yaratilgan ushbu shifr, maxfiy xabarlari o'qilmasligi uchun xabar noto'g'ri qo'llarga 
    tushmasligi uchun yaratilgan.
    Hozirgi vaqtda korxonalarda yuzaga kelayotgan axborot xavsizligigi tahdid turli hil 
    omillar natijasida yuzaga keladi. Bularga misol qilib korxona ishchilaring ichki axborot 
    xavfsizligi qoidalariga rioya qilmasligi, axborotni qabul qiluvchi va uzatuvchi qurilmalarning 
    nosozligi, internet tarmog’idagi turli xil spam va virusli xabarlar shular jumlasidandir. Ulardan 
    himoyalanishning bir qancha yo’llari bor quyida biz bularni ko’rib chiqamiz.
    Avvalo korxonada axborot xavfsizligini ta’minlashda ichki muhitni inobatga olish kerak. 
    Hodimlar boshqaruviga alohida e’tibor berish kerak. Har bir xodim korxonaning ichki tartib 
    qoidalariga so’zsiz bo’ysinishi kerak. Bularga biz quyidagilarni misol qilib keltirsak bo’ladi.
    Hodimlar korxona ichki sirlarini tashqariga olib chiqmasliklari kerak. Ular korxona 
    qonun qoidalariga roiya qilishlari kerak. Endi korxonada ishlatilyotgan axborot qurilmalarini 
    axborot tahdidlaridan himoya qilish choralarini ko’rib chiqsak. Hozir sir emaski internet 
    tarmog’i orqali turli xildagi kiberhujumlar uchrab kelmoqda.
    Bunda hakerlar korxona axborot tizimiga internet tarmog’i orqali hujum uyushtirib 
    kerakli ma’lumotlarni oladilar. Misol uchun bank hisob raqami to’g’risidagi ma’lumotlarni va 
    o’z maqsadlari yo’lida foydalanadilar.
    Endi oddiygina kompyuter viruslari va spamlar korxona axborot tizimiga qanday zarar 
    keltirishi mumkinligi to’g’risida qisqacha to’xtalib o’tsak. 
    Kompyuter viruslari ular zamonaviy biznes uchun haqiqiy xavf tug'diradi. Virusning 
    korporativ tarmoq tugunlariga kirib borishi ularning faoliyatining buzilishiga, ish vaqtining 


    TA’LIM SIFATINI OSHIRISHDA ZAMONAVIY INNOVATSION TEXNOLOGIYALAR 
    Muxtarov F.M., Sadirova X. (2023). Yosh olimlar, doktorantlar va tadqiqotchilarning onlayn ilmiy forumi. 

    Download 134.1 Kb.
      1   2   3




    Download 134.1 Kb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Microsoft Word 14. Sadirova Xursanoy Xusanboy qizi 44 1

    Download 134.1 Kb.
    Pdf ko'rish