1-amaliy ish: Tadqiqotchining zamonaviy axborot muxiti
Axborot tizimi axborotni qayta ishlashning axborot-kompyuter tizimini o‘zida
ifodalaydi. Axborot tizimi – o‘z
tarkibida kompyuterlar, kompyuter tarmoqlari,
axborot va dasturiy ta'minot hamda odamlarning birgalikdagi faoliyat yuritish
jarayonini aks ettirib, u iste'molchi uchun axborot ishlab chiqarishni o‘z zimmasiga
oladi.
Axborot tizimlarining asosiy vazifasi hodisa
va jarayonlar kechishini
boshqarish imkoniyatlarini yaratishdan iborat. Shuningdek, axborotlarga
asoslangan, maqsadi oldindan belgilangan va shu maqsadga erishish dasturi ishlab
chiqarilgan boshqariluvchi jarayonga maqsadli ta'sir ko‘rsatadi.
Ta'lim – tarbiyada axborot tizimlarining asosiy vazifalari – bu
o‘rganilayotgan ob'ektga tegishli barcha axborot
resurslarini eng maqbul
boshqarish usullari yordamida iste'molchiga kerakli bo‘lgan axborotlarni ishlab
chiqish va ulardan ta'lim ob'ektni boshqarishda foydalanish uchun axborotli va
texnikaviy ta'minot muhitini yaratishdir.
Axborotlarni avloddan – avlodga uzatishning ahamiyati ta'lim –
tarbiya
ishining ahamiyati bilan hamohangdir.59
Axborot texnologiyalari (AT) – bu tizim masalalar yechimini topish
maqsadida axborotlarni yig‘ish, qayta yig‘ish, qayta tiklash, saqlash,
ifodalash,
tizimlash, uzatish va uni iste'molchiga foydalanishga qulay holga keltirish
jarayonini kompyuter va telekommunikatsiya vositalari yordamida amalga
oshiriladigan, tartibga solingan amaliy dasturlar majmuasidir.
Axborot texnologiyalari – jarayonlarni boshqarishdagi asosiy manba bo‘lib
hisoblanadi. Tayyorlangan ma'lumotlarni tizimga ajratish va qayta ishlash hamda
kerakli maqsadlar bo‘yicha qayta ishlangan ma'lumotlarni uzatishni o‘z
ichiga
oladi.
Axborotlashtirish faqatgina fan va texnika yutug‘i bo‘lmasdan, balki ular
ta'lim, tarbiya, san'at, tibbiyot,
iqtisodiyot, qishloq xo‘jaligi, sanoat va shu kabi
sohalarning rivojlanishida ham doimo muhim omil bo‘la oladi.
Zamonaviy hisoblash texnikasi va aloqa vositalari asosida axborotlarni
to‘plash, saqlash va kerakli manbalarga
uzatishning zamonaviy usullari, ya'ni
kompyuterlashtirilgan usullarigacha rivojlanib boraveradi.
Axborot texnologiyalarining paydo bo‘lishi, bu sohadagi ishlarni jonlantirib
yubordi, ya'ni endigi hayot nafaqat axborotlar,
axborot texnologiyalari, balki
axborot tizimlarini yaratishni taqozo etib qoladi va ulardan bilim bazalari,
vazifalar, mantiqiy xulosalarni yechuvchi mashina kabi xizmat tizimlarini ham o‘z
ichiga olishini talab qilmoqda. Bu talablarni hal qilish
esa ijtimoiy islohotlarga
bog‘liqdir.
