• (frame semantics)
  • Microsoft Word kompyuter lingvistikasi doc




    Download 1.93 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet104/117
    Sana22.02.2023
    Hajmi1.93 Mb.
    #43214
    1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   117
    Bog'liq
    Formal grammatika nazariyasi
    G’arb va Sharq munosabatlarida Markaziy Osiyo mintaqasining o’rni., Xalqaro munosabatlarda geosiyosiy omillar va nazariyalar, Yevroosiyoning dunyo miqyosidagi o’rni, Atom va uning planetar modeli, 13-Delphida massivlar bilan ishlash algoritmlarga doir misollar, 6ab9bf0ac2cded7d354dc5779178fbaf Bank risklari, Bo`lim boshlig`il, ZAMONAVIY IQTISODIY O\'SISH MODELLARI , 5 Hududlar kesimida qishloq xo‘jaligi mahsulotlarini ishlab chiqarishning o‘sish sur’atlari-Темпы роста производства продукции, Mavzu Temperaturani o’lchash Reja, 10- mavzu. Korrupsiyaga qarshi kurash mexanizmlari, 1-Mavzu Korrupsiya tushunchasi va korrupsiyaga qarshi kurashish, Mavzu Raqamli texnika negiz elementlarini tadqiq etish Ishdan fayllar, Laboratoriya ishi №1 2 Mavzu Ikkilik sonlarni kompyuterda ifodala
    Freym - bilimlar strukturasiga oid tayanch tushunchalardan biri hisoblanadi. 
    Freym – (inglizcha frame – “karkas”, “ramka”, “skelet” ma’nolarini anglatadi) 
    sun’iy intellekt tizimida bilimlarni, stereotip (juda ko’p kuzatiladigan, tipik) 
    vaziyatlarni gavdalantirishning bir usuli sanaladi. Ya’ni freymga 
    modellshtirilayotgan hodisa, vaziyat va jarayonlarni umumlashtirilgan holda 
    joylashtirish mumkin. Freym — mavhum obraz modeli bo’lib, muayyan obyekt, 
    voqea-hodisa, vaziyat va jarayonlarning formal tavsifi demakdir (masalan, 
    restoranga borish, shifokor qabulida bo’lish, ma’ruzlarga qatnashish, tug’ilgan kun, 
    futbol o’yini kabi tipik vaziyatlar). Dastlab “freym” termini XX asrning 70-
    yillarida Marvin Minskiy tomonidan olamning kompyuter modelini o’z ichiga 
    oluvchi bilimlar strukturasiga nisbatan ishlatilgan. Shundan so’ng freym 
    semantikasi konsepsiyasi (frame semantics) amerikalik tilshunos Charlz Fillmor 
    tomonidan rivojlantirildi. Mazkur konsepsiyaga ko’ra so’zlar, so’z birikmalari


    143 
    gaplar, matn ma’nosi sahnalar bilan uyg’unlashtrilgan, shartlangan bo’ladi. Bir 
    freym boshqa bir freymning davomi yoki tarkibiy qismi bo’lishi mumkin. 
    Freymlar sun’iy intellekt tarkibiga kiruvchi ekspert tizimlarida faol ishlatiladi. 
    Freymning quyidagi turlari mavjud: freym-namunalar, freym-strukturalar, freym-
    rollar, freym-senariylar, freym-vaziyatlar. Freymlar tizimi birlashib semantik 
    tarmoqni hosil qiladi. Freym kompyuter xotirasida bilimlar xazinasi va faktlar 
    omboriga tayanib olamni maxsus shakllantiruvchi model vazifasini bajaradi. 
    Freym slot deb atalgan bir yoki bir necha elementlarning majmui hisoblanadi. 
    Slotlarda obyektlarga xos belgilar ma’nosi qayd etilgan bo’ladi.
    Freym-senariy - ba’zi harakat, voqea-hodisalarning harakterli unsurlarini o’z 
    ichiga olgan tipik strukturalar hamda vaziyatlarning rivojlanishi, ketma-ketligi 
    (algoritm bosqichlari) demakdir. Senariy bu oddiy voqea-hodisalar zanjiri emas
    balki ushbu harakatlar ketma-ketligida kauzal bog’liqlik tamoyili ishlaydi, ya’ni 
    har bir harakat natijasi shartli sanaladi, uning ta’siri va oqibatida navbatdagi ish-
    harakat sodir bo’lishi mumkin. Har bir senariyda rol bajaruvchilar mavjud. 
    Senariylar real hayotda uchraydigan vaziyatlarni aks ettiruvchi holatlar asosida 
    yuzaga keladi. Masalan, restoranga tashrif buyurish senariysi. 

    Download 1.93 Mb.
    1   ...   100   101   102   103   104   105   106   107   ...   117




    Download 1.93 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Microsoft Word kompyuter lingvistikasi doc

    Download 1.93 Mb.
    Pdf ko'rish