Geometrik jismlarning to’g’riburchakli proektsiyalari

92 
Prizmani aniqlash uchun uning asosini va yon chetini birini ko'rsatish kifoya. 
To'g'ri prizma uchun barcha qirralar proyeksiyalovchi tekisliklari bo'ladi. 
5.38-rasm 
Agar nuqta sirtga tegishli har qanday chiziqqa tegishli bo'lsa, u sirtga 
tegishli. Agar chiziq sirtga tegishli nuqtalardan o'tib ketsa, u sirtga tegishli. 5.39-
rasmda to'g'ri prizmaning ikkita proektsiyasi ko'rsatilgan.
M ' proyeksiya bilan berilgan M nuqta prizma yuzasiga tegishli. M nuqtaning 
gorizontal proyeksiyasini topish talab etiladi. BC yoq proyeksiyalovchi bo’lganligi 
sababli, ushbu yoqda joylashgan barcha nuqtalarning proyeksiyalari ushbu yoq 
asosida bo’ladi (5.39-rasm). 
5.5.2. Piramidaning proektsiyalari 
Piramida 
- bu bitta yuzi asosli ko'pburchak (ixtiyoriy ABCD ko'pburchak). 
Qolgan (yon yoqlar) yuzlar piramidaning tepasi deb ataladigan umumiy S uchi 
x
v
н
m
m
c
c
b
b
a
a
5.39-rasm 
5.39
 

93 
bo'lgan uchburchaklardir. Chizilgan rasmda piramidani aniqlash uchun uning 
asosini va tepasini ko'rsatish kifoya. Rasm. 5.40 to'g'ri piramidaning ikkita 
proektsiyasini ko'rsatadi. 


5.40-rasm 
Piramidaning yuzasida nuqta proektsiyasini qurish uchun shu nuqta orqali 
to'g'ri chiziq chizish kerak. Masalan, agar SAB yuziga tegishli M nuqtaning frontal 
proyeksiyasi ko'rsatilgan bo'lsa, u holda gorizontal proektsiyani qurish uchun shu 
nuqta orqali S1 to'g'ri chiziq chizish kerak. Shuningdek, frontal proyeksiyada 
berilgan N nuqta orqali BC piramida asosining uchburchagi tomoniga parallel 
ravishda 2-3 to'g'ri chiziq chizamiz. 2-3 to'g'ri chiziqning gorizontal proektsiyasini 
toping, so'ngra N nuqtaning gorizontal proektsiyasini aniqlang. 

Download 8,84 Mb.