19
8-rasm. Quyosh panelining orqasida joylashgan mikroinvertor
Ularning afzalliklari shundaki,
oson sozlash, bunday panellarni
fotoelektrik tizimga oson qo‗shish yo‗li bilan
masshtabini kengaytirish
imkoniyatidir. Bunday invertorlar faqat tarmoq bilan bog‗langan
tizimlarda ishlatiladi.
Avtonom tizimlarda standart maishiy qurilmalarni 220 V o‗zgaruvchan
kuchlanish bilan ta‘minlash uchun AB yoki quyosh panellaridagi tokni
o‗zgartirish lozim bo‗ladi.
Shuningdek, rezerv tizimlarda ham ushbu muammo – AB dagi doimiy
tokni o‗zgartirish va odatiy jihozlarni ta‘minlash. Ko‗pgina
invertorlar
mavjud bo‗lib, ular quvvati va turlari bilan farqlanadi. Ulardan ba‘zilari –
yuqori samaradorilkka ega. Agar invertor ko‗p hollarda yuklamasiz bo‗lsa,
kutish rejimida iste‘mol qilinadigan kichik quvvatni berish kerak. Agar u
ko‗p hollarda yuklamani ta‘minlaydigan bo‗lsa, unda maksimal FIK ga
ega invertor tanlash kerak bo‗ladi.
Quyosh paneli
doimiy tok ishlab chiqaradi, AB esa doimiy tok
ko‗rinishida energiyani saqlaydi, lekin ko‗pchilik jihozlar 220 V yoki 380
V o‗zgaruvchan tok kuchlanishini talab qiladi.
Invertor domiy tokdagi
kichik kuchlanishlar 12, 24, 32, 36, 48, 96, 120 V ni yuqori kuchlanish
220 V ga o‗zgartirib beradi. O‗zgartirish vaqtida
energiyaning bir qismi
yo‗qoladi, ya‘ni 5% dan – 20 % gacha, bu esa uning ish rejimi vaqtida
sifatining darajasiga bog‗liq bo‗ladi.
Invertorlar har xil quvvatda bo‗lib ularning turi qo‗llash holatiga qarab
tanlanadi. Kichik avtonom tizimlarda kamquvvatli invertorlar (100-
1000Vt)
televizor, radio, lampochkalar va boshqa jihozlarni ta‘minlash
20
uchun foydalaniladi. Bu invertorlarda kirish kuchlanishi 12 V yoki 24 V
chiqish kuchlanishi esa 220 V bo‗ladi. Katta quvvatli invertorlarda kirish
kuchlanishi 24 V, 48 V yoki 96 V yoki yuqori bo‗lishi mumkin.
Arzon
iinvertorlar generatsiya vaqtida energiyani bosqichli yoki to‗g‗ri
to‗rtburchakli shaklda yoki umumiy nom bilan kvazisinusoidal yoki
modifikatsiyalashgan
sinusoida
signal
shaklida
o‗zgartiradi.
Kuchlanishning bunday shakli har doim ham hamma jihozlarga to‗g‗ri
kelmaydi. Sof sinusoidal invertorlar tarmoqdagi
kabi sifatli tok kabi
istalgan yuklamani muammosiz ta‘minlay oladi.