11
elementlaridan fotoelektrik modullar (quyosh panellari), modullardan esa
quyosh batareyalari yig‗iladi.
Quyosh elementlarini ommaviy ravishda ishlab chiqarish uchun asosiy
material sifatida hanuzgacha kristall kremniy hisoblanadi. Hamma quyosh
elementlarining 80% dan ortig‗i u asosida tayyorlangan tagliklardan iborat
bo‗ladi. Quyosh nurlanishini yaxshi yutish qobiliyatiga ega bo‗lmasada u
boshqa yarimo‗tkazgich materiallarga qaraganda qator afzalliklarga ega:
1). Kremniy yer yuzasida kremniy oksidi shaklida keng tarqalgan.
2). Kremniy zararli va faol element bo‗lmagani
uchun atrof muhitga
zarar keltirmaydi.
3).Mikroelektronika
sanoatida
kremniy
texnologiyasi
yaxshi
o‗rganilgan.
Kremniyli quyosh elementlarining amaliyotdagi samaradorligi 10-19%
atrofidadir. Uning yupqa plenkalari kaskad quyosh elementlarini
tayyorlashda ham ishlatiladi. Bu materiallarning kamchiligi vaqt o‗tishi,
harorat ortishi, yuzasining changlanishi bilan
xarakteristikalarining
yomonlashishidir, shuningdek yuqori texnologiyaligi, ishlab chiqarishdagi
chiqimlilik ham hisoblanadi.
Quyosh panellari (fotoelektrik batareya) odatda ketma-ket va parallel
ulangan quyosh elementlaridan tashkil topadi.
Quyosh panellari ishonchli elektr energiyasi manbasi bo‗lishi
uchun u
tizimda qo‗shimcha elementlar bilan ta‘minlanishi zarur: kabellar,
tizimning turiga (tarmoq bilan bog‗langan FES, avtonom, rezerv) bog‗liq
ravishda
struktura, elektron invertor, akkumulyator batareyalari to‗plami
va zaryad-razryad kontrolleri. Bunday
tizim butunligicha quyosh
fotoelektrik sistema yoki quyosh stansiyasi deb nomlanadi.
Fotoelektrik sistemalarning 3 ta asosiy turi mavjuddir:
• Odatiy holda alohida uylarning elektr ta‘minoti uchun
qo‗llaniladigan avtonom FES
• Tarmoq bilan bog‗langan FES
•
Rezerv FES