maydonidan farqli bo‘lishini
ham hisobga olish kerak. л-mezonlar
uchun kuchli o ‘zaro ta’sirning ham ahamiyati kattadir, buning ham
n-
mezoatomlarning energetik sathlariga ta ’sirini hisobga olish kerak. Bu
ikki effekt (11.23) va (11.24) formulalami keltirib chiqarishda hisobga
olinmagan.
11.3. D irak tenglamasi
1928-yilda Dirak ehtimoliy talqin qilishdagi qiyinchiliklardan holi
bo‘lgan relyativistik tenglamani olgan. Pauli va Vayskopf 1934-yilda
Kleyn Gordon tenglamasiga yangicha yondoshmagunlaricha Dirak
tenglamasi to‘g‘ri b o igan yagona relyativistik tenglamadir deb
qaralgan. Hozirgi tasavvurlar bo‘yicha ikkala tenglama ham to‘g ‘ri
tenglamadir, faqat ulaming qollanish sohasi har xildir: Dirak
tenglamasi spini
1/2 (Plank doimiysi
h
birliklarida) bo‘lgan
zarrachalarga va Kleyn-Gordon tenglamasi esa spinsiz zarrachalarga
qo‘llanishi kerak.
A walgi paragraflarda ko‘rdikki, Kleyn-Gordon tenglamasining
ehtimoliy talqinidagi qiyinchiliklar uning vaqt bo'yicha ikkinchi tartibli
tenglamaligi bilan bogliqdir. Demak, bu qiyinchiiikdan xoli b o lish
uchun tenglamaning vaqt bo‘yicha hosilasi birinchi tartibli bo‘lishi
kerak. Formal nuqtayi nazardan bunday tenglamani ozod zarrachaning
energiyasi uchun klassik relyativistik ifodadan
