Noorganik moddalarning nafas olish va bijg‘ish jarayonida xemorganatroflarning energetik metabolizmi

Noorganik moddalarning nafas olish va bijg‘ish jarayonida xemorganatroflarning energetik metabolizmi.

Polatov mardon

Tadqiqot ob'ekti. Yuqoridagilar munosabati bilan Navoiy davlat konchilik va texnologiyalari universitetida 1-jadvalda keltirilgan past navli donador fosforitlarning kimyoviy tarkibini o'rganish bo'yicha laboratoriya tadqiqotlari o'tkazildi. Olingan natijalar taqdim etilgan ma'lumotlarga to'g'ri keldi. Dr. Shayakubov T.Sh. va boshqalar [2].

• Tadqiqot ob'ekti. Yuqoridagilar munosabati bilan Navoiy davlat konchilik va texnologiyalari universitetida 1-jadvalda keltirilgan past navli donador fosforitlarning kimyoviy tarkibini o'rganish bo'yicha laboratoriya tadqiqotlari o'tkazildi. Olingan natijalar taqdim etilgan ma'lumotlarga to'g'ri keldi. Dr. Shayakubov T.Sh. va boshqalar [2].
• 1 -jadval
• Markaziy Qizilqum fosl Foritlarining kimyoviy tarkibi.
• № t/r Kimyoviy tarkibi Elementlarning tarkibi, % № t/r Kimyoviy tarkibi Elementlarning tarkibi, %
• 1. P2O5 8-12,2 7. CO2 8-15
• 2. Al203 1,5-3,0 8. Ftor 1,8-3,2
• 3. SiO2 6,0-8,0 9. SO3 2,5- 3,5
• 4. CaO 42-48,1 10. H2O 10,0
• 5. MgO 2,5-3,5 11. Organik moddalar 2,8-3,0
• 6. Fe203 0,6-0,8 12. Erimaydigan moddalar 8,0-8,2

Qizilqum fosforitlari, asosan, mayda donador kalsit sement bilan birlashtirilgan fosfatlangan faunistik qoldiqlardan tashkil topgan. Faunaning fosfatlangan qoldiqlari orasida asosan dengiz qobig'i organizmlari ustunlik qiladi, ular orasida qobig'ining o'lchamlari 0,04

• Qizilqum fosforitlari, asosan, mayda donador kalsit sement bilan birlashtirilgan fosfatlangan faunistik qoldiqlardan tashkil topgan. Faunaning fosfatlangan qoldiqlari orasida asosan dengiz qobig'i organizmlari ustunlik qiladi, ular orasida qobig'ining o'lchamlari 0,04
• © International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.2(4) 2023 SJIF IF=4.023
• ---1 KurtMl MKttOwwl ---— - —- -- A
• f^lK-II-lk» c J „ 1MDEX& OOPtHNItUS M> ---^ y 04
• dan 0,5 mm gacha bo'lgan foraminiferlar ko'pincha uchraydi. Izotrop va zaif kristallangan fosfat kalsitning nuqta qo'shimchalari bilan ularning qobig'ining ichki bo'shliqlarini to'ldiradi.
• Fosfat bilan almashtirishdan saqlanib qolgan kalsit, ba'zida qobiqning qobig'i va ichki devorlarini ham tashkil qiladi. Fosfat tuzilmalari ichida joylashgan bunday kalsit «endokalsit» deb ataladi va uning tarkibiga kiruvchi tosh sement «ekzokalsit» hisoblanadi. Kalsiy karbonatning uchinchi shakli kristall panjarada izomorf fosfat minerali sifatida uchraydi.