245
6.1-chizma. Fotoqarshilik
Fotoqarshilikni eng ko‘p tarqalgan foydalanilishi – bu yorug‘lik
darajasini
o‘lchash. Qorong‘ilikda uning qarshiligi yetarlicha katta. Qachonki fotoqarshilikka
yorug‘lik tushsa, qarshilik yorug‘lik darajasiga proportsional ravishda kamayadi.
Arduino ga fotoqarshilikni ulanish sxemasi 6.3-chizmada ko‘rsatilgan. Yorug‘lik
darajasini o‘lchash uchun kuchlanishni bo‘lish sxemasini yig‘ish kerak bo‘ladi, unda
yuqori yelka fotoqarshilikdan iborat va pastki yelka esa yetarli darajada katta
qiymatga ega bo‘lgan oddiy qarshilikdan iborat bo‘ladi. 10
kOm li qarshilik
ishlatiladi. Kuchlanish bo‘luvchisining o‘rta yelkasini Arduino ning AO kirishiga
ulanadi [2].
Laboratoriya ishini bajarish shartlari:
1. Fotoqarshilik va yorug‘lik diodlarini 6.3 sxemadagidek ulang.
2. Tinkercad.com platformasining code qismiga kod yoziladi va tekshiriladi
(Listing shakillantiriladi va u hisobotga kiritiladi).
3. Qo‘l bilan fotoqarshilikning yorug‘lik darajasini o‘zgartiring va yonayotgan
yorug‘lik diodlarning soni bo‘yicha yorug‘lik darajasini hozirdagi darajasini
aniqlang. (6.3-chizma).
8 ta yorug‘lik diodi qatoridan tashkil topgan yorug‘lik
daraja indikatorini
yaratiladi. Yonayotgan yorug‘lik diodlarining soni hozirdagi yorug‘lik darajasiga
proportsional. 220 Om qiymatga ega bo‘lgan cheklovchi
qarshilikdan foydalanib
6.3-chizmada ko‘rsatilganidek yorug‘lik diodlarini yig‘iladi.
246
Arduino Uno
Fotorezistor
GND
(ground,-)
Л
Л
R
Л
...
R
R
1
10
2
3
4
5
6
8
7
9
11
12
13
1-Arduino Unonig +5V li oyog i
2-Fotorezistor terminal2 oyog i
3-Arduino Unoning A0 oyog i
4-Fotorezistorning terminal1 oyog i
5-Arduino Unoning D3 oyog i
6-Arduino Unoning D11 oyog i
7-Arduino Unoning D4 oyog i
8-Led
lampaning musbat oyog i
9-Led
lampaning manfiy oyog i
10-Led lampaning manfiy oyog i
11-Led lampaning musbat oyog i
12-Led lampaning manfiy oyog i
13-Led lampaning musbat oyog i
14-21- Qarshiliklarning oyoqlari
R
14
15
16
17
18
19
20
21
6.3-chizma. Fotoqarshilik va yorug‘lik diodini Arduino ga ulanish sxemasi.
