3
KIRISH
San’atning eng muhim va keng xalq ommasiga kirib boruvchi turlaridan biri
musiqa san’atidir. Unda badiiy mazmun tovushlar (ohang)
orqali bayon etiladi va
musiqaning o’ziga xos ifoda vositalarini o’zaro bog’lovchi muayyan qoidalarga
asoslanadi.
Mazkur qoida va an’analar xalq (fol’klor) hamda mumtoz musiqasining (maqomlar
va maqom yo’lidagi kuy va ashulalar) asrlar davomida
vujudga kelgan tajribasi
natijasida vujudga kelgan. Har qanday musiqani cholg’u sozida ijro etish yoki
kuylash uchun musiqaning elementar nazariyasini bilish muhim ahamiyatga ega.
Shuning uchun, mazkur fanni o’qitish dastlab musiqa
asarlarini ijro etish va
ulardagi mavjud tovush va intervallar munosabatlari borasidagi bilimlarni
o’zlashtirishni qamrab oladi.
Har qanday shakl va mazmundagi musiqa rang-barang
tarkibiy qismlardan tashkil
topadi va musiqa nazariyasi – musiqaning elementar nazariyasi, garmoniya,
musiqa
asarlari tahlili, polifoniya va cholg’ushunoslik singari bir necha
tarmoqlarga ajraladi.
Musiqaning tarkibiy qismlari va ularning o’zaro bog’lanishlari
haqidagi materiallar
musiqa va uning nazariyasiga oid fanlarda aks yettirilgan. Mazkur fanlarning
boshlang’ich kursi musiqaning elementar nazariyasidir.