Xarajatlar ruxatini tuzish va moliyalashni rejalashtirish

Download 2.97 Mb. Pdf ko'rish
bet	26/83
Sana	24.10.2022
Hajmi	2.97 Mb.
	#27955

1 ... 22 23 24 25 26 27 28 29 ... 83

Bog'liq
1479-Текст статьи-4125-1-10-20200627
«mexanizmlar nazariyasi va mashina detallari», 12332132323, Fayl6, 8-sinf chizmachilik, 11-sinf test, 1. Kosmik astrofizik tekshirishlarning xususiyatlari. Kosmik nur, Asomiddin 4-5-6 amaliy topshiriqlari, Jo\'rayev Asom, 64-69, vZUeNWhig1ID3i5OtuRz2IdUGaCmtQ6FOeHNWPYs, pivo rasim, English for Mathematics, Avtomobil-haydovchi-yo‘l-piyoda-muhit, Binova va inshootlar

Xarajatlar ruxatini tuzish va moliyalashni rejalashtirish
Barcha tashkilotlar moliyaviy rejalarini va xarajatlar smetalarini muntazam
ravishda ishlab chiqishlari zarur. Talabni bashorat qilishni juda ko‘p usullari
mavjud. Osonroq va aniqroq bo‘lishi uchun uni ikki guruxga ajratish mumkin:
ekpert va statistik.
Birinchisi ekspert xulosasiga asoslangan va o‘zining tabiatiga sub'ektivdir.
Ularning mohiyati turli ekspert xulosalarini bashoratlashtirilgan formulalarga
aylantirishdir.
Ekspert usullariga quyidagilar kiradi: komissiyalar usuli, “aqliy hujum”,
anketa so‘rovi, Delfi usuli.
Statistik usullar korxonani kelajakdagi faoliyatini rejalashtirishda korxonani
o‘tgan yillardagi faoliyatiga asoslanadi bu esa statistik xisob – kitoblar qo‘llashni
o‘z ichiga oladi.
Odatiy namuna – o‘rtachani chiqarish usuli. Ulardan biri –o‘rtacha
o‘zgaruvchan o‘lchamlarni qo‘llash. Taxmin qilamiz, korxona qanaqadir
maxsulotga 12 haftalik talabni aniqlashda o‘rtacha o‘zgaruvchan o‘lchamlarni
qo‘llamoqchi. Bu uchun 12 xaftalik maxsulot sotilishini umumlashtiradi, chiqqan
miqdorni 12 ga bo‘ladi, bu bilan u o‘rtacha o‘lchamni keltirib chiqaradi. Yetti
kundan keyin oxirgi xaftadagi sotuv hjmini qo‘shib birinchi haftadagi sotuv
hajmini ayirib tashlaydi, shu bilan u yana 12 haftalik ko‘rsatkichga ega bo‘ladi.
Bu holatda biz oddiy o‘rtacha ko‘rsatkichni qo‘llash to‘g‘risida gapiramiz
Xisob-kitov namunasi:
Eski bashorat bo‘yicha (bir oylik savdo) – 100 birlik.
Joriy paytdagi haqiqiy savdo (oxirgi oy) – 80 birlik
Yangi bashorat (oddiy o‘rtacha) 90 birlik

Bu usulning yaqqol kamchiliklaridan biri bo‘lib joriy davrdagi haqiqiy
savdoga, eski bashoratdagi singari bir xil urg‘u berilganligidir. Odatda xamma eski
bashoratga kuproq va joriy sadoga kamroq urg‘u bergan maqulroq
Og‘irlik koeffitsentini 0,8 va 0,2 bilan aniqlash maqsadga muvofiqroq
(natijada ular birga tenglashtirilgan bo‘lishi shart)
U holda o‘rtacha birlikni quyidagicha xisoblash mumkin:
Eski bashorat -100x0,8=80 birlik
Haqiqiy savdo hjmi – 80 x 0,2 = 16 birlik
YAngi bashorat – 80 + 16 = 96 birlik
Ushbu usul eksponentaviy yumshatilish usuli deb ataladi.

Download 2.97 Mb.

1 ... 22 23 24 25 26 27 28 29 ... 83

Download 2.97 Mb.

Pdf ko'rish