• Foydalanilgan adabiyotlar
  • O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta mahsus ta’lim vazirligi




    Download 0.61 Mb.
    bet9/9
    Sana19.10.2022
    Hajmi0.61 Mb.
    #27486
    1   2   3   4   5   6   7   8   9
    Bog'liq
    Jamshid aka uchun kurs ishi
    Toxshkent tibbiyot akademiyasi, Mustaqil ish117, Mustaqil ish118, kundalik, Buxoro davlat universiteti, inegral MATEMATIK TAHLIL, 2022 yil 5 sentyabrdan
    Kashfiyot
    Kashfiyot – izlanish, tekshirish, ilmiy tadqiqot natijasida, baʼzan esa tasodifan topilgan, yaratilgan ilmiy yangilik. Kashfiyot tufayli moddiy dunyoning ilgari insoniyatga maʼlum boʻlmagan obyektiv qonuniyatlari, xossalari va hodisalari maʼlum boʻlad. Kashfiyot bilan ixtironi bir-biridan farqlay bilish kerak. Kashfiyot natijasida muayyan qonuniyatlar yaratiladi, ixtiro natijasida esa muhim yangiliklar yaratilishi mumkin. Masalan, Arximedning suv chiqarish vinti oʻta yangilik boʻlsa ham, u ixtiro hisoblanadi, Nyutonning butun olam tortishish qonuni esa olamshumul kashfiyotdir.

    Avtomobil va samolyotning yaratilishini ham ilmga, tabiat qonuniyatlariga asoslangan ixtiro deyish mumkin. Lekin Galileo Galileyning qushlarning uchishiga taqlid qilib samolyotning uchish sxemasini yaratishi kashfiyot hisoblanadi. Beruniy, Ibn Sino, Ulugʻbek yaratgan qonuniyatlar ham kashfiyotlar jumlasiga kiritiladi. Har qanday ixtiro kashfiyot boʻla olmaydi, lekin ixtiro kashfiyotga suyangan holda qilinadi.
    Demak, kashfiyot deganda yangi qonuniyatlar, ilmiy gʻoyalar, ilmiy asosga ega farazlar, andaza va sxemalar tushuniladi. Ixtiro esa amalga oshirib koʻrilgan ilmiy yangilik yoki texnik yechim, kashfiyotning moddiylashgan shakli. Yangi qonuniyat kashf etildi, Yerning Quyosh atrofida aylanishi kashf qilindi, qora tuynuklar haqidagi kashfiyot; raketa ixtiro qilindi, ichki yonuv dvigatelining ixtiro qilinishi, ketma-ket yaratilgan ixtirolar sanoatni birdaniga rivojlantirdi kabilar 
    Yangi qonuniyat ixtiro etildi, Yerning Quyosh atrofida aylanishi ixtiro qilindi, qora tuynuklar haqidagi ixtiro; raketa kashf qilindi, ichki yonuv dvigatelining kashf qilinishi, ketma-ket yaratilgan kashfiyotlar sanoatni birdaniga rivojlantirdi kabilar 
    Kashfiyot turlari.
    Geografiya, arxiologik, poliontologik va yer qazilma boyliklarini kashf qilish-ilmiy kashfiyot xisoblanmaydi. Chunki u ijodiy qobiliyot bilan bog‘liq bo‘lmay balki ekspeditsion topilma xisoblanadi. Shuningdek matematik hamda ijtimoiy fanlar sohasidagi kashfiyotlar ham obyektiv xaqiqatni aks ettirganligi uchun xuquqiy jixatdan tan olinmaydi.

    Xulosa
    Men ushbu kurs ishini yoritish davomida ixtiro ixtirochilik haqida ko`plab o`zim bilmagan narsalar va malumotlarga ega bo`ldim. Nafaqat ixtiro haqida qo`shimcha malumotlar haqida yangilish malumotlarni aniqlashtirib oldim bunga misol sifatida ixtironing kashfiyotdan farqlari qaysilar qanday holatlarda ixtiro yoki kashfiyot deb atash mumkinligi haqida malumotlarim anchayin boyidi. Bularga qo`himcha sifatida qilingan ixtiro va kashfiyotlarning qonuniylashtirish uchun nimalar qilish kerakligi haqida rasmiylashtirish uchun nimalarni bilish va ilmiy hulosalarning aniqligi haqida va normativlar haqida malumotlarimni oshirdim desa ham bo`ladi. Asosiysi bularning har biri haqida bilaganlarimni talim soxasida qanday qo`llasa bo`ladi va nimalarga etibor berish kerakligi haqidagi bilimlarimni ham anglab oldim.

    Foydalanilgan adabiyotlar
    https://uz.eferrit.com/10-ta-eng-mashhur-kashfiyotchi
    https://www.wipo.int/edocs/pubdocs/ru/patents/925/wipo_pub_925.pdf
    https://uzreport.news/politics/biz-kop-vaqt-yoqotganmiz-shavkat-mirziyoyev-talim-tarbiya-sohasidagi-islohotlar-haqida-gap
    https://fayllar.org/oquv-uslubiy-majmua.html?page=4


    Download 0.61 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9




    Download 0.61 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta mahsus ta’lim vazirligi

    Download 0.61 Mb.