|
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim
|
| bet | 196/314 | | Sana | 15.01.2024 | | Hajmi | 3,55 Mb. | | #138209 |
Bog'liq O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta\'lim Tafakkur turlari
Muayyan ijtimoiy muhitda turmush kechirayotgan odamlarning ehtiyojlari xatti-harakat motivlari narsalarga qiziqishlar, intilishlar, mayllar, aqliy qobiliyatlari, hatto faoliyatlari ham turli tumandir. Xuddi ana shu boisdan ularning tafakkuri ham har xil holatlarda vaziyatlarda turlicha tarzda vujudga keladi, namoyon bo’ladi.
Psixologiya fanida tafakkur turlari topshiriq xususiyatiga, fikr yoyiqligiga, fikrning originallik darajasiga qarab, quyidagicha shartli klassifikasiya qilinadi.
Professor E.G’.G’ozievning "Umumiy psixologiya" darsligida tafakkur turlari quyidagicha klassifikasiya qilinadi:
-
Tafakkur turlari
|
Shakliga ko'ra
|
Ko'rgazmali-harakat, ko'rgazmali-obrazli,
|
Topshiriq xarakteriga ko'ra
|
Nazariy, amaliy, ixtiyorsiz, ixtiyoriy
|
Fikr yoyiqligiga ko'ra
|
Konkret, abstrakt, realistik, intuitiv, diskursiv
|
autistik
|
Fikrning
|
|
originallik
|
Reproduktiv, produktiv, ijodiy,
|
vizual,
|
darajasiga
|
ko'ra
|
|
fazoviy
|
|
V.Karimovaning "Psixologiya" o’quv qo’llanmasida tafakkur turlari quyidagicha klassifikasiya qilinadi.
-
Tafakkur turlari
|
Shakliga ko'ra
|
Ko'rgazmali-harakat, ko'rgazmali-
obrazli, mantiqiy
|
Ko'riladigan masalaning xarakteriga ko'ra
|
Nazariy, amaliy
|
Ijodiylik elementiga ko'ra
|
Konvergent, divergent
|
Yangiligi va noyobligiga ko'ra
|
Reproduktiv, produktiv (ijodiy)
|
Shuningdek, ayrim adabiyotlarda tafakkur klassifikasiyasi quyidagi tarzda ham ifodalanadi.
A.V.Petrovskiy muharrirligida chop etilgan, "Umumiy psixologiya" darsligida tafakkurni quyidagi turlari ajratib ko’rsatiladi: ko’rgazmali-harakat, ko’rgazmali-obrazli, mavhum nazariy tafakur turlari va boshqalar.
|
| |
