34
tarmoqni daraxtlarning ma’lum
majmuasi bilan almashtirib, tarmoq tuzilmalari
oddiy ko’rinishga olib kelinadi. Bunda agar murakkab tarmoqni daraxtlar
ko’rinishida aks ettirish kerak bo’lsa, uni avval oddiy ko’rinishga
keltiriladi,
so’ng esa olingan oddiy tarmoqlar daraxtlar bilan almashtiriladi.
U yoki bu daraxt qanoatlantiradigan shartlarga qarab, daraxtlarning turli
tiplari ajratib ko’rsatiladi.
Ko’p hollarda har bir alohida darajada bo’g’imlarni
ketma-ket kelishining
nisbiy tartibi ma’lum ahamiyatga ega. Bo’g’imlarni ketma-ket kelishining tartibi
berilgan daraxt
tartibga solingan daraxt (masalan, algebraik ifodalar) deb ataladi.
5.6-chizmada
daraxt
tasvirlangan
bo’lib,
bo’g’imlarning
ko’rsatilgan
raqamlanishiga muvofiq uni aylanib o’tish quyidagi algebraik ifodani olishga
imkon beradi:
a*b-c+d/e
Turli turdagi daraxtlarda har bir bo’g’im
turli tipdagi yozuv bilan
ifodalangan bo’ladi. Masalan, mexanizmga texnik xizmat ko’rsatish grafigini aks
ettiruvchi daraxtsimon tuzilmaning bo’g’imi (5.7-chizma)texnik vositaning
xarakteristikasi, texnik xizmat ko’rsatishni o’tkazgan mexanikning atributlari,
xizmat ko’rsatish sanasi va boshqalarni tasvirlaydigan yozuvlar hisoblanadi.
Ushbu
barcha yozuvlar turli formatga, maydonlarning turli tarkibiga ega, ya’ni
1.2.3.3
-chizma.. Algebraik ifoda daraxti
35
turli tipdagi yozuvlar hisoblanadi.
Har bir bo’g’imi bir xil
sondagi shoxlarga ega daraxt muvozanatlashgan
daraxt hisoblanadi. Muvozanatlashgan n-darajali daraxtda (n-l)-daraja to’liq
to’ldirilgan bo’lsa, u
simmetrik daraxt deb ataladi. Muvozanatlashgan daraxtda har
bir yaratuvchi ikkitadan ko’p bo’lmagan yaratilganga ega bo’lsa, u
ikkilik yoki
binar daraxt deb ataladi. Ikkilik daraxtda yaratuvchidan yaratilganlarga yo’nalish
o’ngga va chapga bo’lishi mumkin. Ushbu chapga bog’lanish vositasi bilan
bog’langan barcha bo’g’imlar
chap kichik daraxt (chap shox)ni
tashkil qiladi,
ushbu o’ngga bog’lanish vositasi bilan bog’langan bo’g’imlar
o’ng kichik daraxt
(o’ng shox)ni tashkil qiladi.
Ikkilik daraxtlari kompyuterda qayta ishlash va saqlash uchun eng qulaydir.
Biroq predmet sohasining juda kam munosabatlari bevosita ikkilik daraxt
ko’rinishida taqdim etilishi mumkin. Shuning uchun ko’pchilik hollarda
ma’lumotlarning mantiqiy tuzilmasini taqdim etadigan
daraxtning tuzilmasi