53
Canvas.MoveTo(0,20);
end;
Canvas.LineTo(33,20);
Canvas.MoveTo(40,20);
Canvas.LineTo(30,13);
Canvas.LineTo(30,27);
Canvas.LineTo(40,20);
end;
result:=true;
end;
begin
result:=false;
value:=vl;
number:=ind;
result:=imaChange;
end;
Ozgartirish tugmasining kod qismi:
Tugma bosilganda for takrorlash operatori ScrollBox1 kompanentasining
ichidagi kompanentlardan indeksi SpinEdit1ning
qiymatiga teng bolsa, qo’yilgan
shartning
Then qismi bajariladi.
for i := 1 to ScrollBox1.ComponentCount-1 do
begin
if (ScrollBox1.Components[i] as TMyImage).value=SpinEdit1.Value then
begin
(ScrollBox1.Components[i] as TMyImage).select;
MyImageClick(ScrollBox1.Components[i]);
x:=true;
break;
end;
54
end;
if not x then
ShowMessage('Xatolik: Bunday qiymatli element mavjud emas!');
end;
Tozalash tugmasining kod qismi:
lastImage.Free;
lastImage:=nil;
while ScrollBox1.ComponentCount>0 do
begin
(ScrollBox1.Components[0] as TMyImage).free;
end;
k:=0;
Button2.Enabled:=true;
//tugma
bosilganda
ro’yxat tozalanguncha
tugmaning holati o’zgarib turadi.
end;
Xulosa. II.bob Dastur spetsifikatsiyasi va dasturga qo’yiladigan funksional
va nofunksional talablar haqida. II.bob 2 ta qismdan iborat. 2.1. Delphi dasturlash
tili imkoniyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan. 2.2.Dasturni loyihalash haqida.
Bunda yaratilgan dastutnig foydalanuvchi
grafik interfeysi, dastur qanday
dasturlash ilovasida tayyorlanganlgi haqida ma’lumotlar berilgan.
55
XOTIMA
Ushbu bitiruv malakaviy ishimning mavzusi “Bir bog’lamli ma’lumotlar
tuzilmalari bilan amal bajarish bo’yicha interaktiv labaratoriya mashg’ulotlari
yaratish” deb nomlanib, u kirish qismi,
ikkita bob, xotima va foydalanilgan
adabiyotlar ro’yxatidan iborat.
BMIning I.bob Ma’lumotlar tuzilmasilari va algaritmlari haqida ma’lumotlar
keltirilgan. I.bob 3 ta bo’limdan iborat. 1.1. bo’limda ma’lumotlar tuzilmalari va
axborotlarni xotirada tasvirlash. haqida ma’lumotlar keltirilgan. 1.2 bo’limda
ma’lumotlar tuzilmalarining klassifikatsiyasi haqida gapirib o’tilgan. Har bir
tuzilma turlari haqida ma’lumotlar ko’rsatib o’tilgan. 1.3. bo’limda ro’yxatla
haqida ma’lumotlar keltirilgan. Keltirilgan ma’lumotlar
misollar bilan tushintirib
o’tilgan.
BMI ning II.bob Dastur spetsifikatsiyasi va dasturga qo’yiladigan funksional
va nofunksional talablar haqida. II.bob 2 ta qismdan iborat. 2.1. Delphi dasturlash
tili imkoniyatlari haqida ma’lumotlar keltirilgan. 2.2.Dasturni loyihalash haqida.
Bunda yaratilgan dastutnig foydalanuvchi grafik interfeysi, dastur qanday
dasturlash ilovasida tayyorlanganlgi haqida ma’lumotlar berilgan.
Barcha o’rganilgan ma’lumotlar asosida Delphi dasturlash muhitida
interaktiv labaratoriya mashg’uloti tayyorlandi.
Jamiyatimiz bugun XXI-asrga qadam qo`ydi.
Yangi asr bu butun jaxon
tomonidan “Axborot va axborotlashtirish” asri deb e`lon qilindi. Demak biz bu
soxadagi ishlarimizga yanada chuqurroq kirishishimiz va bu soxaga e`tiborni
yanada kuchliroq qaratishimiz zarur. XX –asrda komp`yuter va komp`yuter
texnikasi shu darajada rivojlandiki insoniyatning u kirib bormagan biror bir
turmush soxasi yoki faoliyati qolmadi. Komp`yuter texnikasi insonlar turmush
tarzini yengillashtird. Uning og’irini yengil qildi. Xattoki avtomobil yoki pochta
xizmati yaratilganda ular insonlar uzog’ini yaqin qilgan bo`lsa, komp`yuter
texnikasi va internet yaratilgach, insonlar uzog’i yanada yaqin bo`ldi. Bugun biz
56
o`z uyimizda yoki ish joyimizda o`tirib dunyoning u tarafidagi yaqinlarimiz bilan
suxbatlashishimiz, ularning xolidan xabardor bo`lishimiz mumkin. Buning uchun
esa bizdan deyarli vaqt talab etilmaydi go`yoki biz o`zimizni
ular bilan yuzma-
yuz o`tirib suxbatlashayotganday xis qilamiz. Bularning barchasi bir tarafdan olib
qaraganda mo`jizaning o`zginasidir.Bularning barchasi XX – asrda paydo
bo`lgan bo`lsa, XXI-asrda insoniyatni bundanda ulkan, bundanda mas`uliyatli
xamda ko`z ko`rib quloq eshitmagan ishlar kutmoqda. Shularni hisobga olgan
holda yurtimizda ta’limni rivojlantirish jarayonida, pedagogik dasturiy vositalarni
yaratish va ulardan foydalanish ta’limni rivojlantirishning eng asosiy omillaridan
biri hisoblanadi.
Ushbu BMI ni bajarish davomida yaratgan dasturim talabalarga o’qish
jarayonida eng qulay ma’lumotlar to’plami bo’lishi
mumkinligini va mustaqil
o’rganishlari uchun desktop ilovalar qulayligini tushunib yetdim.
