Alyuminiy oshlovchilar bilan kollagen o‘rtasidagi bog‘lanish




Download 1,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet103/133
Sana09.12.2023
Hajmi1,97 Mb.
#114619
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   133
Bog'liq
CHARM VA MO’YNA TEXNOLOGIYASI

Alyuminiy oshlovchilar bilan kollagen o‘rtasidagi bog‘lanish 
Xrom oshlovchilariga qaraganda alyuminiy oshlovchilari 
kollagen bilan mustahkam bog‘lanishlar hosil qilmaydi. Buni sinash 
maqsadida, alyuminiy oshlovchilar bilan oshlangan charmni suvga 
sho‘ng‘itganimizda u oshsizlanish xususiyatiga ega bo‘lganligidan 
bilsa bo‘ladi.
Alyuminiy birikmalarini kollagen bilan kuchsiz bog‘lanishlar 
hosil qilish sabablarini quyidagicha aniqlashgan: 
a) xrom oshlovchilar bilan oshlangan kollagen bilan alyuminiy 
oshlovchilar bilan oshlangan kollagen strukturasida hosil bo‘lgan 
ko‘ndalang bog‘lanishlar, ya’ni ko‘priklar kam; 
b) alyuminiy komplekslari kollagenning faqat karboksil 
guruhlari bilan bog‘lanishida mustahkam tuzilish hosil qilmaydi; 
v) alyuminiy kompleks ichki sferasidagi SO
4
va OH 
guruhlar kollagenning funksional guruhlarini siqib chiqarishi, 
alyuminiy 
tuzlari 
bilan 
kollagen 
o‘rtasida 
bog‘lanishni 
kamaytirishga olib keladi. 
Aniqlanishicha, alyuminiy achchiqtoshlaridan natriy karbonati 
yordamida olingan alyuminiy oshlovchi birikmalari kollagen bilan 
mustahkam bog‘lanishlar hosil qilmas ekan. Bunda alyuminiy 
kompleks birikmalarida mineral kislotalar qoldig‘i bo‘lib, ular suv 
va boshqa tarkibiy qismlarga ajralib ketadi.


151 
Alyuminiy tuzlarining kollagen bilan mustahkam bog‘lanish 
hosil qilmasligini u bilan oshlangan charmni suvli aralashmada 
chidamli emasligi bilan ham tushuntirish mumkin.
Amalda oshlash uchun alyuminiy tuzlarining barqarorligini 
oshirish maqsadida ikki asosli organik kislotalar bilan ishlov berilib 
olinadi. Bunda bir atom alyuminiyga 0,732 mol kislota kerak 
bo‘ladi. Bunday birikmalar bilan oshlangan kollagen suv va kislota 
eritmalarida chidamli bo‘ladi. Barqarorlashtirilgan alyuminiy 
oshlovchi birikmalari kollagenning karboksil va spirt xususiyatiga 
ega bo‘lgan OH guruhlari bilan bog‘lanishlar hosil qiladi.
Hozirda 
alyuminiy 
oshlovchilarni 
barqarorlashtirish 
maqsadida tarkibida karboksil, gidroksil va amino guruhlari bo‘lgan 
suvda eruvchan polimerlar bilan ishlov berish yaxshi natijalarni 
berayapti.
XX asrning oxirgi yillarida Buxoro oziq-ovqat va yengil 
sanoat texnologiya instituti "Charm va mo‘yna texnologiyasi" 
kafedrasida olib borilgan tadqiqot ishlarida tag charm ishlab 
chiqarish uchun ishlatiladigan aralash oshlovchilar tarkibida suvda 
eriydigan va yuqorida keltirilgan guruhlari bo‘lgan sintetik 
polimerlar ishlatildi. Alyuminiy oshlovchilar bunday polimerlar 
bilan kollagen strukturasida barqaror tuzilishga ega komplekslar 
hosil qilib, olingan charmni xossalarini yaxshilashga olib keldiki, 
buni tajriba sinovlaridan bilish mumkin. 

Download 1,97 Mb.
1   ...   99   100   101   102   103   104   105   106   ...   133




Download 1,97 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Alyuminiy oshlovchilar bilan kollagen o‘rtasidagi bog‘lanish

Download 1,97 Mb.
Pdf ko'rish