19
4. Nutq faoliyati mohiyatini his etish Emosional holatni idrok etish
5.
Olamni
xursandchilikda
osoyishta ko’rish
Olamni g'amgin holda ko'rish
6. Batafsil idrok qilish
Yaxlit idrok qilish
Odamning har bir psixik jarayoni holati va xususiyati
butun markaziy nerv
tizimining faoliyati bilan bog’liqdir.
Ong haqida tushuncha
Ong-psixikaning eng yuksak darajasi bo’lib u faqat insongagina xosdir. Ong
ijtimoiy tarixiy sharoitda odam mehnat faoliyatining tarkib topishida til yordamida
boshqa kishilar bilan doimiy munosabatda bo’lish natijasidir. Bu ma'noda ong
mutafakkirlar ta'kidlab o’tganlaridek, ijtimoiy mahsulotdir.
Ongning birinchi xossasi - bu anglash demakdir.
Inson ongi tevarak
atrofdagi tashqi olamga doir bilimlar yig’indisidan iboratdir. Anglash tashqi
olamdagi narsalarni tushunish bo’lib, uning tarkibiga
muhim bilish jarayonlari
kiradi.
Ongning ikkinchi xossasiga binoan, ongda ob'ekt bilan sub'ekt o’rtasidagi
aniq farq o’z
ifodasini topadi, ya'ni odam "men" degan tushunchani "men emas"
tushunchasidan farqini ajratadi. Odam o’zini bilish qobiliyatiga ega bo’lgan, ya'ni
psixik faoliyatda o’z-o’zini tekshira oladigan yagona mavjudotdir.
Ongning uchinchi xossasiga asosan ong yordami bilan odamning maqsadni
ko’zlash faoliyati ta'minlanadi. Faoliyat maqsadlarini yaratish ongning vazifasiga
kiradi. Bunday faoliyat motivlari yuzaga keladi va chamalab ko’riladi,
irodaviy
qarorlar qabul qilinadi, harakatlarni bajarish yo’llari hisobga olinadi.