O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

63 
3 BOB.TAJRIBA- SINOV ISHLARINI O’TKAZISH
VA NATIJALARI TAHLILI 
3.1. Tajriba-sinov ishlarining mazmuni va o’tkazish metodikasi 
1. Arifmetik amallarni o’qitilishini kuzatish, o’quvchilarning arifmetik 
amallarni bajarish bo’yicha bilim, ko’nikma, malakalarini tekshirish. 
2. O’qituvchiga arifmetik amallarni o’rgatishda pedagogik texnologiyani 
tadbiq etish darslarini tashkil etish uchun didaktik materiallar va ularni qo’llash 
bo’yicha metodik tavsiyalar berish va darslarni kuzatish. 
3. Tajriba – sinov ishlari borishini kuzatish va natijalarini tahlil qilish. 
Tajriba sinovda quyidagi topshiriqlar berildi: 
a) 
Arifmetik 
amallar 
bajarish 
mazmundagi 
amaliy 
ishlar 
berilgan 
kartochkalardan namunalar 
b) 
173 + 59 = (173 + (59 + 1)) - 1 = (173 + 60)- 1=233 -1=232; 
c) 
882 + 197 = (882 + (197 + 3)) - 3 = (882 + 200) - 3 = 1082 - 3 = 1 079; 
d) 
55-8 = 440,
e) 
2-1-2 + 0-1-3-1-5 = -11, 
f) 
804• 75 = (804 : 4) • 3 • 100 = 201-3-100 = 603-100 = 60300. 
g) 
87 • 9 = 87 • 10 - 87 = 870 - 87 = 783; 
h) 
21 700 : 50 = (21 700 • 2) : 100 = 43400:100 = 434; 
i) 
383 000 : 500= (383 000 • 2): 1 000 = 766000:1000 = 766. 
j) 
1 chorak 
Test. 1000 ichida qo'shish va ayirish. Og'zaki qo'shish va ayirish 
1. Yig'indisi to'g'ri topilgan misolni belgilang: 
a) 500 + 5 = 550 d) 400 + 70 + 3 = 473 
b) 600 + 20 = 602 e) 600 + 10 + 5 = 651 
2. Ayirmasi to'g'ri topilgan misolni belgilang: 
a) 650 - 40 = 250 d) 800 - 100 - 200 - 600 
b) 720 - 20 = 70 e) 540 - 300 = 240 
3. Misollarni taqqoslang: 

64 
1) 490-70* 490 - 400
a) > b) < d) = 
2) 540 + 30 * 540 + 300 
a) > b) < d) =
3) 530 + 140 * 130 + 540
a) > b) < d) =
4) 570 - 320 * 440 - 240
a) > b) < d) = 
4. Javobi 500 ga teng bo'lgan misolni belgilang: 
a) 790 - 450 +130
b) 440 + 60-200 
e) 720 - (390 + 110)
d) 280 + (650 - 430) 
5. Agar a = 310 bo'lsa, 680 - a ifodaning qiymatini toping: 
a) 990 b) 370 d) 390 
6. 430 soniga 340 va 210 sonlarining ayirmasini qo'shing va to'g'risini belgilang: 
a) 430 + (340 - 210) = 560 
b) 430 - (340 - 210) = 300 
d) 430 + (340 + 210) = 980 
7. 580 sonidan 260 va 40 sonlarining yig'indisini ayiring va to'g'risini belgilang: 
a) 580 - (260 - 40) = 360 
b) 580 - (260 + 40) = 280
d) 580 + (260 + 40) = 280 
8. 500 va 300 sonlarining ayirmasiga ularning yig'indisini qo'shing va to'g'risini 
belgilang: 
a) 500 - 300 - 200 
b) (500 - 300) + (500 + 300) = 1000 
d) 500 + 300 = 800 
9. Kamayib borish tartibida joylashgan sonlar qatorini helgilang: 
a) 890, 710, 480, 300,415 

65 
b) 300, 415, 480, 710, 890 
d)890,710,480,4l5,30() 
10. Tenglamalarning to'g'ri ycchimlarini belgilang: 
1) 100 + x= 350 
a) 250 b) 450 d) 150
2) x-200 = 730 
a) 530 b) 470 d) 930 
11. Uchta sonning yig'indisi 640. Birinchi son 200, ikkinchi son 340. Uchinchi 
sonni belgilang: 
a) 440 b) 100 d) 300 
12. Ifodalarni taqqoslang 
1) 36 : 9 * 18 : 3
a) > b) < d) -
2) 4 • 7 * 9 • 3
a) > b) < d) =
3) 6 • 6 - 30 * 45 : 9 + 50
a) > b) < d) =
4) 16 + 32 : 8 * 92 - 9-8 
a) > b) < d) = 
13. Katakchalar o'rniga kerakli sonlarni qo'ying:
1) 7 m = D sm
a) 700 b) 70 d) 7
2) 400 tiyin = D so'm 
a) 40 b) 400 d) 4
3) 5 m 6 dm = D dm
a) 65 b) 506 d) 56
4) 32 mm = D sm D mm
a) 3 va 2 b) 30 va 2 d) 2 va 3 
14. 3 va 8 raqamlaridan foydalanib, mumkin bo'lgan barcha uch xonali sonlar qaysi 
qatorda yozilgan: 

66 
a) 333, 388, 338, 888, 883, 832, 383, 838 
b) 333, 388, 338, 888, 883, 833, 383, 838
d) 333, 388, 338, 888, 883, 833, 383, 835 
15. Amal belgilarini shunday qo'yingki, natijada tengliklar to'g'ri bo'lsin: 
1) 48...8...7 = 42
a) : ; • b) +; : d) -; :
2) 5...3...15 = 30 
a) • ; : b) +; + d) -; • 
16. Birinchi kuni avtomobil zavodi 470 ta, ikkinchi kuni undan 50 ta kam mashina 
ishlab chiqardi. Zavod ikki kunda nechta mashina ishlab chiqargan? 
a) 420 ta b) 520 ta d) 890 ta 
17. Javobida 100 chiqadigan misolni belgilang: 
a) 400 - 230 d) 950 - 850 
b) 520 + 420 e) 140 + 270 
18. Yig'indisi 1000 ga teng bo'lgan misolni belgilang: 
a) 850 + 50 d) 170 - 660 
b) 140 + 770 e) 460 + 540 

Download 0.75 Mb.