-MAVZU. SUG„URTA BIZNESINING DASTURIY TA‟MINOTI

55 
sharoitlarni yaratadi. Sug'urta qiluvchi va sug'urta qildiruvchi o‗rtasidagi 
munosabatlar sug'urta shartnomasini tuzish yo'li bilan rasmiylashtiriladi 
hamda risklarni sug‗urtalash bo'yicha moliyaviy shartlar haqidagi 
kelishuvga erishiladi. 
Butun jahon global tarmog‘i (internet) sug‘urta kompaniyalari 
tomonidan taqdim etiladigan xizmatlarni tarqatuvchi bo‘lib faoliyat 
yuritadi. Internet sug‘urta - bu internet tarmog‘i orqali sug‘urtalanuvchi va 
sug‘urta 
kompaniyasi 
o‗rtasida 
shartnoma 
tuzilishiga 
erishish 
imkoniyatidir. Sug‘urta kompaniyalari virtual ofis sifatida amal qilishi 
uchun quyidagi imkoniyatlarga ega bo‘lishi kerak: 
1. Mijozga kompaniyaning umumiy moliyaviy holati, unda 
ko‗rsatiladigan xizmat turlari haqidagi ma‘lumotlarni taqdim qila olishi. 
2. Sug‘urta mukofotining miqdori va tuzilishi. 
3. Sug‘urtalanuvchiga sug‘urta mukofotini internet orqali to‘lash 
imkoniyati borligini ma‘lum qilishi. 
4. Tasdiqlangan polisni mijozga internet orqali yuborish. 
Elektron sug'urtaning amaliy tahliliga ko'ra, dunyo bo‗yicha sug'urta 
mukofotlarining 2,5 trillion dollardan taxminan 1 foizi elektron sug'urta 
orqali qabul qilingan. 2015 yilda sug'urta mahsulotlarini sotib olish uchun 
2444 mlrd. dollarlik to'g'ridan-to'g'ri mukofotlar ishlatilgan bo'lib, u 
YaIMning 7,8 foizini, rivojlanayotgan mamlakatlarda esa bu ko‗rsatkich 
208 mlrd. dollarni tashkil etgan. Shveytsariyaning SIGMA tadqiqot guruhi 
2030 yilga kelib elektron sug'urta bozorda 55-60 foiz ulushga ega 
ekanligini 
taxmin qilmoqda. 
Shu 
kabi, 166 
million 
internet-
foydalanuvchilaridan 25 foizi sug'urta xizmatlari haqidagi ma‘lumotlarni 
olish uchun, 73 foiz so'rovlar esa sug‗urta xizmatlarining narxlari 
xususidagi ma‘lumotlarni olish veb-saytlardan foydalangan. 
So'nggi bir necha yil ichida internetdan foydalanish boshqa barcha 
texnologiyalarga qaraganda tezroq o'sdi va bu xalqaro tijorat rivojlanishiga 
kuchli ta'sir ko'rsatdi. Internet sug‗urta kompaniyalari uchun o'z biznesini 
rivojlantirishning yangi imkoniyatlarini taklif etadi. Shuning uchun 
sug'urta tendentsiyasining o'zgarishi bilan jismoniy shaxslar ulardan 
sug'urtalashning eng oson va tezkor usulini talab qiladi va natijada elektron 
sug'urtaning samaradorligi ortib boradi. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, 
sug'urtalovchilar sug'urta qilishda hali ―elektron‖ga yo'l topmaganlar. 
Biroq majburiy, juda oddiy yoki arzon narxdagi mahsulotlar sotuvchidan 
ko‗p harakat talab qilmaydi va internetda faol tarqatilishi mumkin. 
Avtotransport vositalarini sug'urtalash, sog'liqni saqlash, uy egalarini va 
hayotini muddatli sug'urtalash shular jumlasidandir. Shaxsiy sug'urta 

56 
mahsulotlarini elektron tijoratga moslashtirish bo‗yicha ko'plab bahs-
munozaralar mavjud bo‗lib, sug'urta kredit kartalarini ishlab chiqish va 
tarqatish ushbu sohadagi yangi vositalardan biri hisoblanadi. Tariflarni 
(sug‗urta xizmatlari narxini) pasaytirish, sotish hajmini ko'paytirish, 
ma'lumotlarga osonlikcha kirish, tranzaksiya xarajatlarini pasaytirish, 
mijozlarga yo'naltirilganlik, faoliyatning ixtisoslashuvi va savdo tarmog'ini 
qayta qurish - elektron sug'urtaning afzalliklaridan biri sanaladi. 

Download 1,42 Mb.