• Elektron tijorat samaradorligi
  • Bob 13. Elektron tijorat tizimlarining iqtisodiy samaradorligini aniqlash usullari




    Download 2.18 Mb.
    bet69/124
    Sana27.10.2022
    Hajmi2.18 Mb.
    #28297
    1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   124
    Bog'liq
    ELEKTRON TIJORAT VA BIZNES ASOSLAR
    Diskret tuzilmalar 1-M.Ish, MTA Yakuniy nazorat Hammasi, 2 5359587219348652922, ARXEOLOGIYADA ANIQ VA TABIIY FANLAR, Falsafa 1-mustaqil ish, 1-LAB OCHILOV AZIZBEK, 6-amaliy iah Tarmoqlararo ekran vositasi yordamida tarmoq himoy, Aliyev-Tizimli dasturiy taminot, @idum uz tavsifnoma namunasi, TURIZMDA TUROPERATORLIK FAOLIYATINI RIVOJLANTIRISH, TURIZMDA TUROPERATORLIK, Biznesniloyihalash, 1665071471, Axborot xavfsizligi yakuniy testla

    Bob 13. Elektron tijorat tizimlarining iqtisodiy samaradorligini aniqlash usullari


      1. Elektron tijorat samaradorligi.

      2. Elektron tijorat samaradorligini baholash mezonlari.

      3. Elektron tijorat tizimlari samaradorligini baholash usullari.

      1. Elektron tijorat samaradorligi


    Effektiv atamasi (lotincha effectivus - samarali) ko'rib chiqilayotgan choralar yoki hodisalarning samaradorligini anglatadi. Elektron tijoratga kelsak, samaradorlik deganda biz elektron tijorat
    texnologiyalari, texnikasi va qoidalari yordamida erishilgan natijalarning sarflangan resurslarni hisobga olgan holda tijorat operatsiyalari maqsadlariga muvofiqligini belgilaydigan toifani tushunamiz. Amalda samaradorlikni baholash mezonini shakllantirish yoki tanlash kerak. Odatda, samaradorlikni baholash mezonlari tanlangan samaradorlik ko'rsatkichlari bir-biri bilan yoki muayyan norma bilan taqqoslanadigan, agar u mavjud bo'lsa yoki o'rnatilishi mumkin bo'lsa, qoida sifatida tushuniladi. Samaradorlik ko'rsatkichi sifatida ma'lum bir qiymat o'rganilayotgan jarayonning u yoki bu tomonini miqdoriy jihatdan tavsiflovchi harakat qilishi mumkin, ya'ni uni o'lchash mumkin. Aynan ko'rsatkichlar nisbati, ya'ni ishlab chiqilgan mezon orqali elektron tijorat texnologiyalari, texnikasi va qoidalarining tadbirkorlik subyektlari ehtiyojlariga muvofiqligi o'lchovi ko'rib chiqilayotgan tijorat operatsiyasining maqsadiga erishilganda aniqlanadi. Elektron tijorat samaradorligi ta'rifidan ko'rinib turibdiki, siz ushbu samaradorlik haqida umuman gapira olmaysiz. Elektron tijorat usullari bilan amalga oshiriladigan har qanday tijorat operatsiyalari tijoratning o'ziga xos shakliga tegishli - savdo, lizing, konsalting, sug'urta va h.k.; ularning samaradorligini baholash usullari ma'lum va yetarlicha batafsil o'rganilgan. Shu sababli, ushbu shaklning o'ziga xos xususiyatlarini va ko'rib chiqilayotgan bitimning maqsadini hisobga olgan holda tijorat bitimining ma'lum ma'lum shakliga nisbatan elektron tijorat samaradorligi to'g'risida gaplashishimiz mumkin. Masalan, savdoda samaradorlik mezonini shakllantirishda, rivojlanishning ko'rib chiqilayotgan bosqichida kompaniyaning marketing strategiyasini hisobga olish muhimdir. Agar strategiya bozorni zabt etishga qaratilgan bo'lsa, unda samaradorlikning bitta mezoni bo'ladi; agar maksimal foyda olish uchun mezon butunlay boshqacha bo'lsa, unda turli xil iqtisodiy ko'rsatkichlardan foydalaniladi.
    Tijorat operatsiyasining muayyan shakli samaradorligini baholash uchun ko'rsatkichlar tizimini tanlashda ikkita yondashuv bo`lishi mumkin. Birinchisi, ishlatilgan elektron tijorat texnologiyalari bilan bevosita bog'liq bo'lgan yangi, ilgari noma'lum ishlash ko'rsatkichlarini izlashdir. Shu bilan birga, bu har doim ham mumkin emasligi va tijorat operatsiyalarining barcha shakllari uchun emasligiga tayyor bo'lish kerak. Bunday holda, ikkinchi yondashuv mumkin - allaqachon ma'lum bo'lgan ishlash ko'rsatkichlaridan foydalanish, bu esa o'z navbatida elektron tijorat texnologiyalarining ushbu ma'lum ishlash ko'rsatkichlariga ta'sirini miqdoriy baholashni talab qiladi. Xo'jalik
    yurituvchi subyektlarning amaliy faoliyatida elektron tijorat texnologiyalaridan foydalanadigan har qanday korxonalar, masalan, tijorat korxonalari faoliyatini, shuningdek bir xil turdagi elektron tijorat tizimlaridan foydalangan holda ikki yoki undan ortiq korxonalarni taqqoslash usullarini baholash dolzarbdir.
    Umuman olganda, ko'rib chiqilayotgan Bob bo'yicha elektron tijorat samaradorligini baholash bo'yicha uslubiy yondashuv quyidagicha bo'lishi mumkin:

    • elektron tijorat samaradorligini baholash uchun Bob yo'nalishini aniqlash;

      • tadbirkorlik sub'ektining ushbu sohadagi maqsadli funktsiyasini aniqlash;

    • belgilangan maqsadga erishish samaradorligi ko'rsatkichlarini aniqlash;

    • samaradorlik mezonini shakllantirish;

    • samaradorlik ko'rsatkichlarini aniqlash uchun kerakli statistik va boshqa ma'lumotlarni olishni tashkil etish;

      • ko'rsatkichlar va ishlash mezonlarini hisoblash;

        • olingan natijalarni tahlil qilish va qaror qabul qilish.

    Elektron tijorat bozoridagi korxonalar faoliyatini tahlil qilish, uning o'ziga xos predmet sohasidagi rivojlanish strategiyasini to'g'ri belgilash qanchalik muhimligini ko'rsatdi. Bu yerda xatolar va noto'g'ri hisob-kitoblarning aksariyati sodir bo'ladi, bu keyinchalik chuqur umidsizlikka olib keladi, vaqt va pulni yo'qotishi muqarrar. Elektron tijoratning yangi loyihalarini ishlab chiquvchilar ko'pincha g'oya har qancha chiroyli va mantiqan beg'ubor bo'lmasin, u doimo umid baxsh etishidan uzoq ekanligini anglamaydilar. Bundan tashqari, ko'plab g'oyalar mualliflari o'zlarining yechimlari uchun kim iste'molchi bo'lishini, kim o'z g'oyasi uchun pulini berishni xohlashini aniq tushuntirib berolmaydilar. Ammo kompaniya rahbarlari o'z mijozlari nimani qadrlashi va eng muhimi, u nimaga to'lashga tayyorligini aniq anglab etmasalar, biznes hech qachon muvaffaqiyatli bo'lmaydi (ba'zida birinchi va ikkinchisi o'rtasida to'liq bo'shliq mavjud) ). Afsuski, ko'plab tadbirkorlik subyektlari iste'molchilarning afzalliklari va xatti- harakatlari to'g'risida haqiqiy bilimga ega bo'lmagan holda, elektron tijorat tizimlarini rivojlantirish to'g'risida qaror qabul qildilar, bozor konyunkturasini butunlay e'tiborsiz qoldiradilar. Bunday kompaniyalar, agar ular allaqachon biron bir sohada muvaffaqiyat qozongan yoki shunchaki o'ziga xos kontseptsiyaga ega bo'lgan bo'lsa, unda internet
    avtomatik ravishda ularga yangi foydali bozorni beradi deb ishongan. Bugungi kunda bunday yondashuv o'zini oqlamasligi allaqachon ma'lum. Hozirgi vaqtda internet-loyihalar samaradorligini baholash usullari asosan saytlarning ishlash ko'rsatkichlariga asoslangan bo'lib, ular yordamida ushbu biznesning muvaffaqiyatini tasdiqlash (yoki rad etish) har doim ham mumkin emas. Ma'lumki, sayt faoliyatining bunday ko'rsatkichlariga tashriflar chastotasi va tashrif buyuruvchining saytda o'tkazadigan vaqti kiradi. Agar sayt yangiliklarga ixtisoslashgan bo'lsa yoki tovar yoki xizmatlar to'g'risida ma'lumot beradigan bo'lsa, tashriflar tezligi va tashrif davomiyligi, albatta, uning samarali ishini ko'rsatadi. Oddiy do'kon uchun ham, uning onlayn hamkori uchun ham har bir mehmon biron bir narsani sotib olishi (va undan ko'prog'i) muhimdir va do'konda doimo shunchaki kelganlar ichida mollarni tamosha qiluvchi qiziquvchan odamlar olami bo'lishi shart emas. Internet-loyihalar samaradorligini baholash, birinchi navbatda, Tarmoqqa kiradigan kompaniya uchun potentsial foydalarni tahlil qilishga va shuning uchun saytga tashriflar chastotasini emas, balki ushbu foydani maksimal darajada oshiradigan loyihani tashkil etishga qaratilgan bo'lishi kerak.

      1. Download 2.18 Mb.
    1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   ...   124




    Download 2.18 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Bob 13. Elektron tijorat tizimlarining iqtisodiy samaradorligini aniqlash usullari

    Download 2.18 Mb.