O‘zbekiston respublikasi oliy va

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS 
TA’LIM VAZIRLIGI 
 
SAMARQAND IQTISODIYOT VA SERVIS INSTITUTI 
 
 
 
 
 
 
Xalqaro turizm va turizm servisi kafedrasi 
 
 
Usmanova Z.I. 
 
 
 
 
 
 
TURIZM MARKETINGI 
(MA’RUZALAR KURSI) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
SAMARQAND - 2009

2 
Usmanova Z.I. Turizm marketingi. 
5811700 – «Turizm marketingi» yo‘nalishi bakalavriatlari uchun
Taqrizchi: prof. Tuxliyev I.S. 

3 
MUNDARIJA 
 
 
KIRISH……………………………………………………. 
4 
Mavzu 1. 
«Turizm marketingi» fani, uning maqsadlari va vazifalari 5 
Mavzu 2. 
Turizmda marketing konsepsiyasi………………………. 
10 
Mavzu 3. 
Turistik xizmatlar bozorining marketing tadqiqotlari 
16 
Mavzu 4. 
Turistik korxonalar marketingning rivojlanish 
tendensiyalari 
40 
Mavzu 5. 
Turistik biznesda marketing muhiti tahlili………… 
47 
Mavzu 6. 
Turistik bozorni segmentlash…………………………... 
56 
Mavzu 7. 
Turmahsulotning hayotiy shakli…………………………. 
63 
Mavzu 8. 
Turistik mahsulot iste’molchilari…………………….. 
75 
Mavzu 9. 
Turistik bozor tarkibi………………………………….. 
83 
Mavzu 10. Turizm korxonasi marketing xizmatini tashkil etilishi va 
faoliyati……………………………………... 
 
100 
Mavzu 11. Turistik biznesni tashkil etish………………………... 
105 
Mavzu 12. Turizmda narx siyosati…………………………………… 
117 
Mavzu 13. Turistik biznesda kommunikatsiya kompleksi. 
O‘zbekiston turizm bozorini o‘ziga xos jihatlari……. 
 
127 
 
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati…………………….. 
143 

4 
KIRISH 
Bozor - iqtisodiy qonuniyatlarga binoan faoliyat ko‘rsatadigan va rivojlanadigan 
murakkab jarayon hisoblanadi. Bozor sotuvchiga haridorni, haridorga esa sotuvchini 
topishga yordam beradi. Bozorda tovar ekvivalent ravishda pulga ayraboshlanadi. 
Bozor oldi-sotdi munosabatlariga kiruvchi millionlab jismoniy va yuridik shaxslarni 
qamrab oladi.
Marketing tushunchasi dunyo miqyosida bir necha yildan beri katta ahamiyatga 
ega. Raqobat kuchayishi turistik xizmatlarga mijozlar talablarining o‘sishi ko‘pgina 
mamlakat turistik firmalarni tashqi muhit o‘zgarishlariga moslashishi uchun 
marketingga murojaat qilishga olib keldi. Turizmdagi marketing tamoyillari boshqa 
sohaga nisbatan yanada ko‘p to‘liq va o‘tkir tavsifga ega. Demak savdo siyosatida 
muhim fursat bo‘lib iste’molchilarning talabini o‘rganish bilan bir qatorda turist-
iste’molchilarning muammolarini aniqlash asosida uning shakllanishi bo‘lib qoladi. 
Turizm soxasida yaratilayotgan mahsulotlari o‘z vaqtida to‘g‘ri ishlab chiqarish 
hamda turmahsulotlarning sotuvini rag‘batlantirishning yo‘llarini topish kerak 
bo‘ladi. Mazkur «Turizm marketingi» ma’ruza kursi shunday muammolarni hal 
etishga yordam beradi. Turmahsulot sotish bilan bog‘liq bo‘lgan iqtisodiy jarayonlari
turizm bozori kon’yunkturasi unga ta’sir etuvchi omillari turizm bozorini 
segmentlash turistik infratuzilma marketing xizmati turizm bozori baho siyosati
turizmda kommunikatsiya kompleksi turizmda reklama kabi masalalarni hal etishga 
qaratilgan. Har bir mavzuning oxirida tayanch iboralari va Mustaqil nazorat qilish 
uchun topshiriq va savollar: keltirilgan. 
Tavsiya etilayotgan ma’ruzalar kursi, turizm marketingi asoslarini bilish har 
qanday iqtisodchiga, menedjerga, marketologga va tadbirkorga biznesning qaysi 
sohasida ishlamasin, albatta asqotadi. Ma’ruza kursi turizm marketingining asosiy 
aspektlarini o‘z ichiga oladi va o‘quvchini shu sohada amaliy faoliyatga tayyorlaydi.