20
ehtimoliy xato, sig‘im, grafik usul, punktuatsiya, semasiologiya,
o‘zak,
kabisa yil, kosmogonik gipoteza, bachki, kurtak, gerbariy,
yulduzsimon
yadro,
turkiy
tillar,
ko‘chirma
gap,
kallak,
g‘allasimonlar, nektar, moslashuv, harakat nomi, palak, soyadagi
barglar, o‘sish nuqtasi, to‘qima, qalamcha.
14-mashq. Berilgan gaplarni o‘qing. Nofaol so‘zlarni topib,
ma’nolarini izohlang turini aniqlab ayting.
1. ...Rang-barang kiyingan otliqlar
uning orqasidan yurib borar,
tug‘ yoki yalovlar baland ko‘tarilgan edi. (S. B.) 2. ...Yuz minglab yosh
dehqonlar kerak edi, biroq yoshlar so‘qa dastasini ushlashni unutgan, ...
(S. B.) 3. Qishloqda bir hakim yo‘q, Ko‘pchilnkni dard ezgan. (Q. H.)
4. Mulla Abdishukur, ertaga ojizamizga to‘y keladi, marhamat qiling,
durustmi? (O.) Shodlikdan bir zumdayoq Dudoqlar ketdi yonib. (M.)
Yorg‘uchoq tortish ham, qo‘rg‘oshin kuydirish ham uning ishi. (M.) 7.
Temurning orqasidan... choparlari, mirzalari,
tilmochlari va eng
keyinda xizmatkorlari kelar edi. (S. B.) 8. Nasriddinbek gilamga
sochilgan satranj donalarini bosib, pastga tushdi. (M.) 9.
Boychechaklarning xushbo‘y, sezilar-sezilmas hidini nayning yoqimli
sasi bilan uchirib keldi. Qilich esa otini olti chaqirimcha bir tusda
choptirib borib... darvozaxonaga kirdi. (S. B.) 11.
Sizlarning
bog‘laringizdagi zardoliga chiqishga chiqib, tusholmay yig‘lab
o‘tirganlarimda necha-necha bor tushirib qo‘ygansiz (B.Daminov.) 12.
Olimshoh yetti mamlakat hoqonidan yiliga ikki martadan xiroj olar
ekan. («Gulpari».)
