AVTOMOBIL YO‘LLARINI EKSPLUATATSIYA QILISH fani bo’yicha:
Avtomobil yơllarini kspluatasi qilish va uning vazifalari. Avtomobil
yơllarini kspluatasi qilishning ijtimoiy-iqtisodiy ahami ti. Ơzbekiston
Respublikasi avtomobil yơllari tarmoği holati. Yơl tarmoğining texnik va
foydalanuv holatlariga umumiy talablar. Yơllarni kspluatasi qilish
korxonalarining asosiy vazifalari. Avtomobil yơllarini ta'mirlash va saqlashni
takomillashtirish muammolari.Avtomobil yơllarini kspluatasi qilish yơnalishida
olib borilgan ilmiy tadqiqotlar.
Avtomobil yơllarini kspluatasi qilishning nazariy asoslari. «Haydovchi –
avtomobil – yơl - transport oqimi - muhit» kompleksining ơzaro ta'sir modeli. Yơl
sharoiti-transport oqimi tizimini boshqarish modeli. Yơllarni kspluatasi qilishni
boshqarish modeli. Avtomobilning yơl bilan ơzaro ta'siri. Yơl ustki zasining
tavsifi va avtomobillar harakati. Yơl qoplamasining holati va avtomobillar harakat
sharoiti. Yơl qoplamasining ravonligi va ğadir budirligi. Avtomobil ğildiragining
nam va hơl qoplama bilan ơzaro ta'siri va unda ğadir budirlikning ơrni. Qoplama
ustki zasi kơrsatkichlariga qơyilgan talablar.
Tabiiy-iqlim omillarining yơl holatiga va avtomobil harakat sharoitiga
ta'siri. Yơl tuzilmasiga tabiiy-iqlim omillarining ta'siri. Yơl poyining namlik-
issiqlik holati. Yơl qoplamasining kơtarilib qolishi. Yơl qoplamasining ustki zasi
va yil davrlari bơyicha avtomobillar harakat sharoiti. Avtomobilning yơlining
deformasi va buzilishlari. Tabiiy omillar va avtomobillar ta'siridan yơl tuzilmalari
deformasi lanish jaraёni. Yơl poyida va suv qochirish inshootlaridagi deformasi va
buzilishlar. Yơl tơshamasi va qoplamasidagi deformasi va buzilishlar.
Qoplamaning emirilishini aniqlash.
Avtomobil yơllarining holatini va transport- kspluatasion kơrsatkichlarini
baholash. Avtomobil yơlining texnik va kspluatasion holatining kơrsatkichlari.
Yơlning transport- kspluatasion kơrsatkichlari tizimi. Yơlning transport-
kspluatasion kơrsatkichlariga bơlgan talablar. Harakat tezligini ơlchash va
baholash. Hisobiy tezlikni ta'minlanganlik ko ffisenti bơyicha yơl holatini
kompleks baholash.Yơl holati va ơlchamlarining hisobiy tezlikning ta'minlanganlik
ko ffisentiga ta'siri. Havo-iqlim omillarining harakat tezligiga ta'siri. Yơlning
ơtkazuvchanlik qobili tini va klanganlik darajasini baholash. Yơllarni
tumanlashtirish.Ơzbekiston Respublikasi hududini harakat sharoiti bơyicha
tumanlashtirish.
Yơllar holatini kompleks baholash usullari. Mavjud
foydalanuvdagi yơlning holatini va ơlchamlarini aniqlash uslublari. Yơlning
geometrik ơlchamlarini aniqlash va baholash tartibi. Yơl tơshamasi
mustaxkamligini, qoplama ravonligini va tishlashish sifatini aniqlash va baholash.
Qoplama ğadir-budirligini baholash.
Murakkab sharoitdagi avtomobil yơllarini kspluatasi qilishning ơziga xos
xususiyatlari. Toğli hududdagi yơllarni kspluatasi qilish. Yơllarni tosh qơllashi,
kơchki, ơpirilish, qor qatlami va qor kơchkilaridan himo qilish va tozalash. Quruq-
issiq iqlim sharoitidagi va sơğoriladigan hududlardagi yơllarni kspluatasi qilish.
Qumli chơllardagi yơllarni kspluatasi qilish. Yơllarni qum bosishidan himo lash
usullari.
Avtomobil yơllarini ta'mirlash va saqlash bơyicha tadbirlar tizimi.
Avtomobil yơllarini ta'mirlash va saqlash ishlarining tarkibi, tasnifi. Yơl
tơshamasi va qoplamasini xizmat qilishida ta'mirlashlar oraliq davri. Yơllarni
xizmat qilish muddatlari. Yơl holatini baholash kơrsatkichlariga asoslangan holda
ta'mirlash ishlari turini belgilash. Yơllarni ta'mirlash va saqlash ishlarini
rejalashtirish asoslari. Nơqsonlar jadvalini tuzish.
Avtomobil yơllarini saqlash. Avtomobil yơllarini bahor, ёz va kuz
davrlarida saqlash ishlari. Yơllarni saqlash ishlari texnologi si va uni tashkil tish.
Yơl poyini va yơl mintaqasini saqlash. Qatnov qismini saqlash. Yơl jihozlarini, yơl
xizmati bino va inshootlarini saqlash. Yơlni changdan tozalash. Ơsimliklarga
qarash va begona ơtlarga qarshi kurash. Yơllarni qishgi mavsumga tayёrlash.
Murakkab sharoitdagi avtomobil yơllarini saqlash. Toğli sharoitdagi avtomobil
yơllarini saqlashning ơziga xos xususi tlari. Chơl hududlarda yơllarni saqlash.
Yơllarni qum bosishidan saqlash. Avtomobil yơllarini qish davrida saqlash. Qish
davridagi meteorologik sharoit va yơllarning holati. Yơllarni qishgi saqlash ishlari.
Yơllarni qishgi davrda saqlash ishlari texnologi lari. Yơllarni qor u mi bilan
qoplanishdan saqlash usullari. Qorni tutib qoluvchi qurilmalar turlari. Yơllarni
qordan tozalash usullari. Qish vaqtida yơllarning sirpanchiqligi. Yơllarda qishgi
sirpanchiqlikga qarshi kurash usullari. Qishgi saqlashda ishlatiladigan materiallar
va mexanizmlar. Avtomobil yơllari ёn bağrida qor u mlarining yiğilishi. Yơllarni
qor bosishi. Avtomobil yơllarini kơkalamzorlashtirish. Yơllarni qordan himo
lovchi kinlar. Yơl ёqasidagi manzaraviy kinlar. Qumdan himo lovchi va
emirilishga qarshi kơkalamzorlashtirish. kinlarni parvarishlash, ularni kơchaytirish
va ơstirish. Kơchatlar kib yơllarni arxitektura-badiiy bezash.
Avtomobil yơllarini joriy ta'mirlash. Yơl poyini va suv qochirish tizimini
joriy ta'mirlash. Yơl qoplamasini joriy ta'mirlash. Yơllarni changsizlantirish. Yơl
jihozlarini joriy ta'mirlash. Asfal tbeton qoplamalarini termoprofillash.
Remeksirlar. Asfal tbeton qoplamalarini emiriluvchi qatlamini qayta tiklash.
Qoplama ustki zasiga sirtqi ishlov berish va qoplama ğadir budurligini oshirish
usullari. Sementbeton qoplamalarini joriy ta'mirlash.
Avtomobil yơllarini mukammal ta'mirlash. Yơl poyini va suv qochirish
tizimini mukammal ta'mirlash. Yơl tơshamalarini va qoplamalarini mukammal
ta'mirlash texnologi lari. Chaqiqtosh, qum va shağalli qoplamalarni mukammal
ta'mirlash. Asfal tbeton va sementbeton qoplamalarini mukammal ta'mirlash. Yơl
tơshamasini kơchaytirish va kengaytirish. Yơl jihozlarini mukammal ta'mirlash.
Avtomobil yơllarini texnik hisobga olish va pasportlashtirish. Yơllarni
texnik hisobga olish va pasportlashtirish tartibi. Yơl hisob varaqalarini tuzish.
Avtomobil yơllarini texnik pasportlashtirishning avtomatlashgan tizimi. Yơl
ma'lumotlari tơplamini tashkil tish. Pasportlashtirishda qơllaniladigan texnik
vositalar. Harakat miqdorini hisobga olish.
Yơl harakatini tashkil tishning asosiy yơnalishlari va harakat xavfsizligini
baholash uslublari. Harakatni tashkil tishning maqsadi va vazifalari. Yơl
harakatini tashkil tishda «avtomobil -haydovchi-yơl-piёda-muhit» tizimining
ơzaro boğliqligi. Harakatni tashkil tish bơyicha me'ёriy hujjatlar. Yơl-transport
hodisalari (YTH)ning ta'rifi, turlari, miqdori va ularni tahlil qilishning asosiy
vazifalari va usullari. YTH vujudga kelishida avtomobilning, haydovchining va yơl
sharoitining ơrni. YTH natijasida vujudga keluvchi iqtisodiy zararni baholash. Yơl
sharoiti kơrsatkichlarining harakat xavfsizligiga ta'siri. Yơlning harakat uchun
xavfli bơlaklarini aniqlash va harakat xavfsizligini baholash uslublari. Yơllardagi
xavfli joylar. Yơllarda xavfli joylarni bartaraf tish tamoyillari. Yơl harakatini
boshqarishning texnik vositalari va ularning tasnifi. Yơl belgilari va ularning
tasnifi. Yơl belgilarini joylashtirishning umumiy tamoyillari. Yơl belgi chiziqlari.
Yơl belgi chiziqlari turlari va ularni ahami ti. Yơl belgi chiziqlarini chizish uchun
materiallar va jihozlar. Svetofor ishora vositalari turlari va ularni qơllash.
Avtomagistrallarda harakatni avtomatik boshqarishning texnik vositalari. Yơl
tơsiqlari va ularni tasnifi. Yơl tơsiqlarini ơrnatish. Yơl ёn mintaqasini transport
oqimidan himo lash uchun inshootlar.
Avtomobil yơllarini kspluatasi qilishda harakat xavfsizligini ta'minlash.
Yơldagi sirpanchiqlikning va qoplama ravonligining harakat xavsizligiga ta'siri.
Harakat xavfsizligini oshirish maqsadida harakatni tashkil qilish. Piёdalar harakat
xavfsizligini ta'minlash. Harakat sharoiti va yơl sharoiti haqida haydovchilarga
tezkor axborot etkazish. Harakat xavfsizligi ta'minlash tadbirlari. Yơl harakatini
tashkil tishning uslubiy asoslari va amaliy tadbirlar. Chorrahalarda va rejadagi
kichik grilarda xavfsiz harakatni tartibga solishning amaliy tadbirlari. Aholi shash
joylarida piёdalar harakatini tashkil tish. Yơl harakatini tashkil tishda yơl harakati
xavfsizligi muhandislarining vazifalari. Avtomobil yơllarining ta'mirlanaёtgan
bơlaklarida harakat xavfsizligini ta'minlash.
Avtomobil yơllarini obodonlashtirish va jihozlash. Avtomobil yơllarini
arxitektura-manzaraviy obodonlashtirishhaqida tushunchalar.Avtomobil yơllarini
arxitektura kompozisi lari va ularni loyihalash.Harakatga xizmat kơrsatish tizimini
loyihalash. Xizmat kơrsatish inshootlari turlari. Yơllarda qisqa muddatli dam olish
joylari, madaniy-maishiy xizmat kơrsatish korxonalarini joylashtirish. Transport
vositalariga texnik xizmat kơrsatish inshootlari. Yơllarda transport vositalari uchun
tơxtash maydonchalarinirejalashtirish. Avtobus bekatlari.Umumiy foydalanishdagi
avtomobil yơllarida avtobus bekatlarini joylashtirish. Avtobus bekatlarini jihozlari
va rejasi. Piёdalar ơtish joylari.Piёdalar yơlakchalari turlari. Piёdalar ơtish joylarini
loyihalash. Piёdalar ơtish joylarida boshqarishning texnik vositalari. Yơl va yơl
inshootlarini ёritish. Ёritgichlar tuzilmalari va ёritish tizimini loyihalash. Aloqa
vositalari.Yơl aloqasining vazifasi. Avtomobil yơllaridagi umum foydalanuv va
texnologik yơl aloqasi. Avtomobil yơllarini muhandislik jihozlash.
Avtomobil yơllarini kspluatasi qilish va boshqarishni tashkil qilish.
Ơzbekiston Respublikasi avtomobil yơllarini boshqarish va uning tuzilmasi. Yơl
xơjaligining asosiy vazifalari. Yơl xơjaligining ishlab chiqarish bazalari. Yơllarni
ta'mirlash va saqalash ishlarini tashkil qilish va qabul qilish. Yơllarni ta'mirlash va
saqlash ishlari sifatini baholash. Avtomobil yơllarini kspluatasi qilishda mehnat
muhofazasi va xavfsizlik texnikasi qoidalari. Yơllarni ta'mirlash va saqlash
ishlarini bajarishda atrof-muhit muhofazasi.
| 