O‘zbekiston respublikasi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti kompyuter injiniringi fakulteti Kompyuter arxitekturasi fanidan Mustaqil ish Mavzu

Download 34,84 Kb.
bet	4/4
Sana	14.05.2024
Hajmi	34,84 Kb.
	#231105

1 2 3 4

Bog'liq
Registrlar va ularning turlari

Yangi registrlar turlari
80386 dan boshlab 32 razryadli protsessorlarda foydalaniladigan registrlarning bir kismi 32 razryadli bo’lgan. Lekin shunga karamay, segmnt registrlari avvalgiday 16 razryadliligicha koldi. Bundan tashkari 486 protsessorlaridan boshlab, asosan sitemaga karatilgan yangi registrlar turlari paydo bo’ladi.
Sistemali registrlar.
Sistemaga karatilgan registrlar klassifikatsiyasi:
Eflags flaglar registri;
Xotirani tashkil etish registrlari; Boshqaruvchi registrlar; Otladka registrlari;
Test registrlari.
Sistemali reigstrlar Amaliy dasturlar bajariladigan muhitni boshqarish uchun xizmat qiladi. Ko’pchilik sitemalarda Ushbu registrlarga murojjatda taqiqlanadi.

Xotirani boshqarish registrlari.

i486 protsessorida 4 regsitr ma’lumotlar strukturalariga yul ko’rsatadi. Ular xotira segmentlarining tuzilishini boshkaradi. Ushbu registrlarni yuklash va saklash uchun maxsus registrlar mavjud. GDTR va IDTR regsitrlari xotiradan 6 baytli bloklarni chikaruvchi buyruqlar erdamida chakirilishi mumkin.
LDTR va TR registrlari operand sifatida 16 bitlik selektor segmentidan foydalanadigan buyruqlar erdamida yuklanadi. Sungra bu registrlarning kolgan baytlari protsessor tomonidan yuklanadi. Ko’pchilik tizimlar bu registrlar yuklanishini taqiqlabi qo’yadi.
GDTR – global deskriptorlar jadvali registri. 32 bitli bazali adres va 16 bitlik segment
chegarasi global deskriptorlar uchun. Segmnt deskriptori segmentning bazali adresini
uzida mujassamlashtirgan.
LDTR – 32 bitlik bazali adresga ega lokal deskriptorlar jadvali registri. LDTR li segment GDT da tegishli segment deskriptorgi ega bo’ladi.
IDTR – uzilishlar deskriptorlari jadvali registri. Uzilish ro’y berganda uzilish vektori shlyuz deskriptori jadvali indeksi sifatida ko’riladi.
TR – vazifa registri, u global deskriptor jadvalidagi vazifa xolati segmentiga sqlkadan iboratdir.
CR0, CR1, CR2, CR3 – boshqarish registrlari. Ko’pchilik tizimlarda Amaliy dasturlar bor registrlarni yuklash mumkin emas. Amaliy dasturlar Ushbu registrlar erdamida matematik soprotsessorga murojjat etishi mumkin. MOV buyruqlarining ba’zi ko’rinishlari registrlarni umumiy foydalanishga muljallangan registrdan chikarishga imkon beradi. Masalan:
MOV EAX, CR0 MOV CR3, EBX
CR0 registri tarkibiga protsessor xolatini ko’rsatuvchi va rejimlarni boshkaruvchi flaglar bor.Dastur ushbu bitlarning xolatini xech kachon uzgartirmasligi lozim.
PG (saxifani podkachkasi 31 bit ) Ushbu bit saxifani podkachkasini ijozat etadi. Agar u ekilgan bo’lsa va u uchirilgan bo’lsa man etadi.
CD ( keshlashni taqiqlash 30 bit ) Ushbu bit ichki keshlashni ruxsat beradi. Agar u tozalangan bo’lsa , ask xolda man etiladi.
NW (skvoznaya yozish ta’qiqlanishi, 29 bit) Ushbu bit skvoznaya ezishni va keshni nolga tenglashtiradi.Agar bu bit o’rnatilmagan bo’lsa.
AM (tekislash yacheykasi 18 bit ) Ushbu bit urnatilgan bo’lsa tekislashni boshqarishga ijozat beriladi.
WP ( yozishni ximoyalash 16 bit) Agar bu bit urnatilgan bo’lsa supervizor rejimdagi murojaatda ezish man etiladi.
ME ( O’nli xatolik 5 bit) Urnatilgan xolda uzgaruvchi nuktali sonlar bilan bo’ladigan operatsiyalardagi xatoliklarni e’lon qiladi.
Xulosa
Registrlar, raqamli axborotni qabul qilish, saqlash va uzatish uchun mo’ljallangan qurilmalardir. Ular, asosan, flip-floplarning tartiblangan to’plamidan iborat bo’lib, har bir flip-flop ma’lum bir bitni saqlaydi. Registrlar turli xil operatsiyalarni bajarish uchun ishlatiladi, masalan, ma’lumotlarni kodlash, siljitish, va boshqa mantiqiy amallar.
Registrlar quyidagi asosiy turlarga bo’linadi:
Saqlash Registrlari (Xotira Registrlari): Ular ma’lumotlarni uzoq muddat saqlash uchun mo’ljallangan.
O’zgartirish yoki O’zgartiruvchi Registrlar: Bu turga siljish registrlari kiradi, ular ma’lumotlarni bir necha bit o’ngga yoki chapga siljitish imkonini beradi.
Siljish registrlari ikki xil usulda ishlaydi:
Parallel Siljish: Bunda ma’lumotlar barcha bitlarga bir vaqtning o’zida yoziladi yoki o’qiladi.
Ketma-ket Siljish: Ma’lumotlar birinchi triggerga yoziladi va keyin ketma-ket ravishda qolgan triggerlarga o’tkaziladi.
Registrlar, shuningdek, ma’lumotlarni uzatish yo’nalishiga ko’ra ham tasniflanadi:
Bir Tomonlama Registrlar: Ma’lumotlar faqat bitta yo’nalishda - o’ngga yoki chapga siljitiladi.
Qaytariladigan Registrlar: Ma’lumotlar har ikki yo’nalishda ham siljitilishi mumkin.
Har bir turdagi registrning o’ziga xos vazifalari va ishlash prinsiplari mavjud. Masalan, siljish registrlari ma’lumotlarni ketma-ket yoki parallel tarzda qabul qilish va uzatish imkonini beradi, bu esa turli xil raqamli qurilmalar va mikroprotsessorlar uchun juda muhimdir.

Download 34,84 Kb.

1 2 3 4

Download 34,84 Kb.