O'zbekiston respublikasi




Download 3.23 Mb.
Pdf ko'rish
bet33/64
Sana13.05.2023
Hajmi3.23 Mb.
#59264
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   64
Bog'liq
transport vositalarida ishlatiladigan nometal materiallar
guruh mustaqil ishlar ro\'yhati 2, 4 - kurs, Issiqlik elektr stansiyasi.pdf, Tarmoq xizmatlari, 8, Thin film 1, Заковат учун саволлар-01, 11, Oybegim mening (Oybekka hujum), Andijon mashinasozlik instituti mashinasozlik texnologiyasi fakulteti iqtisodiyot yonalishi, 1 savol javobi, Mustaqil ish topshiriqlari, rentgen spektraskop, 202-, Mustaqil ta\'lim
 %
 
;
0
.
.
l
L
ok
chuz
ok
chuz



% 


 Bu yerda: Δl
cho’z
– uzilishdagi namuna bazasi uzunligining ortgan qismi, mm; 
Δl
cho’z.oq
– oqish chegsharasidagi namuna bazasi uzunligining ortgan qismi, mm; l
0
– 
namuna bazasining dastlabki uzunligi, mm. 
 
Plastmassa materialni siqilishga sinash 
 
Namunalarning sinib tushganga qadar siquvchi kuchlar tasiriga qarshilik 
ko’rsata olish qobiliyati plastmassalarning siqilishga bo’lgan mustahkamlik chegarasi 
deb ataladi. 
Sinash paytida quyidagi ko’rsatkichlar aniqlanadi: 
a) siqilishdagi buzuvchi kuchlanish, MPa – namunani buzadigan yoki uni darz 
ketkazadigan kuchlanish namunaning dastlabki ko’ndalang kesim yuziga nisbati; 
b) siqilishdagi oqish chegarasi, MPa – tahsir etuvchi kuch miqdori oshmasa 
deformatsiyaning ortishiga ro’y beradigan kuchlanish miqdorini namunaning 
dastlabki ko’ndalang kesimi Yuziga nisbati. 
Siqilishga sinash ham cho’zilish sinaladigan mashinalarda olib boriladi. Bunda 
sinash mashinasi ikkita yassi parallel plitalar bilan taminlangan bo’lib, ular bir-biriga 
qarab o’zgarmas tezlikda yaqinlashishi kerak (2±1 mm/min). Namuna tasir etadigan 
kuchga nisbatan bir o’q ostida yotadigan va tasir etuvchi kuch uning ko’ndalang 
kesim yuzi bo’ylab bir tekis tarqaladigan bo’lishi kerak. Shuning uchun plitkalardan 
biri o’zi joylashtiriladigan bo’ladi.
Sinash uchun namunalar presslash, bosim ostida quyish, plita, list, sterjeng’ 
ko’rinishidagi tayyor materiallardan mexanik usullar yordamida olinadi. Sinaladigan 
namunalarning shakli va o’lchamlari 2-jadvalda keltirilgan. 
Agar materialni siqilishga sinashda uning o’lchamlarini jadvalda 
keltirilganidek olib bo’lmasa, u holda namuna balandligini 10...40 mm olib, asosini 
esa balandlikning asosiga nisbatini 1,5 ga teng qilib tayyorlash mumkin. 
Tayyorlangan namunalarda tayanch tekislig parallel va namuna o’qiga 
perpendikulyar bo’lishi kerak. 
Namunalar silliq va tekis hamda nuqsonsiz bo’lishi kerak. Har bir materialdan 
olingan sinalayotgan namunalar soni beshtadan kam bo’lmasligi lozim.
2-jadval. Sinaladigan namunalarning o’lchamlari 
 
Namuna ko’rinishi 
Materialning 
elastiklik moduli, 
MPa 
Namuna o’lchamlari, mm 




1.Asosi kvadrat bo’lgan 
parallelepiped 
1*10
3
dan katta 
1*10
3
dan kichik 
30±0,5 
15±0,5 
10±0,5 
10±0,5 
10±0,5 
10±0,5 


2.Asosi topg’ri to’rtbur-
chak bo’lgan parallele-
piped 
1*10
3
dan katta 
1*10
3
dan kichik 
30±0,5 
15±0,5 
15±0,5 
15±0,5 
10±0,5 
10±0,5 


3. Tsilindr 
1*10
3
dan katta 
1*10
3
dan kichik 
30±0,5 
15±0,5 




12±0,5 
10±0,5 



Download 3.23 Mb.
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   64




Download 3.23 Mb.
Pdf ko'rish