105
4
tuzilishi
(anatomik,
sitologik,
ekologik
tushunchalar)
texnologiyasi
ichki tuzilishi jad.
“Poyaning
tuzilishi” о‘quv k/f
berilgan
topshiriqlarni
bajarish
5
5
Poyaning
bо‘yicha о‘sishi.
(anatomik,morfo
logik, ekologik,
sitologik
tushunchalar)
An’anaviy ta’lim
texnologiyasi
Xona о‘simliklari,
gerbariy va
jadvallar
Poyaning
uchki va yon
о‘sish
nuqtasini
topish, tez va
sekin
о‘sadigan
о‘simliklarni
kuzatish
6
6
Poyaning eniga
о‘sishi.
(anatomik,morfo
logik, ekologik,
sitologik)
tushunchalar)
An’anaviy ta’lim
texnologiyasi
Poyaning eni va
bо‘yiga kesigi,
poyaning tuzilishi
jad.
О‘simliklarnin
g nisbiy va
mutloq
yoshini, yil
halqalarini
aniqlash.
7
7
Poyada oziq
moddalarning
harakatlanishi.
(anatomik,morfo
logik, ekologik,
sitologik)
An’anaviy ta’lim
texnologiyasi
Kartoshka
tugunagi, piyz, yod
eritmasi, gerbariy
va jadvallar
Piyozbosh,
tugunak,
ildizpoyalarni
taqqoslash va
vazifalarini
aniqlash
Biologiya о‘kuv dasturida о‘quvchilarning о‘zlashtirgan bilimlarini
mustahkamlash, ularni amaliyotga qо‘llash orqali biologik, amaliy va о‘quv
mehnati kо‘nikmalarini tarkib toptirish maqsadida laboratoriya mashg‘ulotlari
kiritilgan. Quyida,
“Odam va uning salomatligi” о‘quv fani dasturidan о‘rin
olgan laboratoriya mashg‘ulotlaridan namunalar berilmoqda.
106
3-jadval
Bob
Mavzu
Laboratoriya
mashg‘uloti
Odam organizmining
umumiy obzori
Tо‘qimalar. Epitelial,
biriktiruvchi, muskul va
nerv tо‘qimalari
1-laboratoriya
mashg‘uloti.
Tо‘qimalarning
tuzilishi:epitelial,
biriktiruvchi, muskul va
nerv tо‘qimalari
Tayanch-harakatlanish
sistemasi
Muskullar va ularning
funksiyasi.
2-laboratoriya
mashg‘uloti.
1.Muskullarning
dinamik va statik ishini
kuzatish. 2.Tayanch-
harakat sistemasi
shikastlanganda
birinchi yordam
kо‘rsatish
Qon
Qonning shaklli
elementlari
3-laboratoriya
mashg‘uloti. Qonning
shaklli elementlarini
о‘rganish
О‘qituvchi laboratoriya mashg‘ulotlarini talab darajasida о‘tkazish uchun:
Laboratoriya mashg‘ulotlarining didaktik maqsadini aniqlashi;
Laboratoriya mashg‘uloti uchun zarur bо‘ladigan jihozlarni tayyorlashi;
Laboratoriya mashg‘ulotida о‘quvchilarning bilish
faoliyatini tashkil etish
yо‘llarini belgilashi va shu asosda mashg‘ulotning borishini loyihalashi;
107
О‘quvchilarning tajriba va kuzatish о‘tkazish jarayonida zarur bо‘ladigan
topshiriqlar uchun kо‘rsatmalar tayyorlashi; Laboratoriya mashg‘uloti topshiriqlari
bо‘yicha о‘quvchilar tomonidan tayyorlanadigan axborotni rasmiylashtirish
yо‘llarini aniqlashi lozim.
Laboratoriya mashg‘ulotining borishi va olingan natijalarni tahlil qilishi,
zarur hollarda tegishli о‘zgartirishlar kiritishi lozim. Biologiya о‘quv
dasturidan
о‘quvchilarning о‘quv va amaliy mehnat kо‘nikmalarini rivojlantirish maqsadida
amaliy
mashg‘ulotlar
ham
о‘rin olgan. О‘qituvchi mazkur amaliy
mashg‘ulotlarning samaradorligini oshirish maqsadida quyidagilarga e’tiborini
qaratishi lozim: О‘quv dasturidan о‘rin olgan amaliy mashg‘ulotlarni
istiqbol va
taqvim-mavzuli rejadagi va ta’lim-tarbiya jarayonida tutgan о‘rnini aniqlashi;
Amaliy mashg‘ulotlarining didaktik maqsadini aniqlashi; Amaliy mashg‘ulotini
о‘tkazish uchun zarur bо‘ladigan
jihozlarni tayyorlashi; Amaliy mashg‘ulotda
о‘quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etish yо‘llarini belgilashi va shu asosda
mashg‘ulotning borishini loyihalashi; О‘quvchilarning tajriba va kuzatish о‘tkazish
jarayonida zarur bо‘ladigan topshiriqlar uchun kо‘rsatmalar tayyorlashi;
Amaliy
mashg‘ulotning borishi va olingan natijalarni tahlil qilishi, zarur hollarda tegishli
о‘zgartirishlar kiritishi lozim.
Xulosa qilib aytganda, biologiya о‘qituvchisi о‘quv yili boshida о‘quv fanini
о‘qitishni rejali va tizimli amalga oshirish maqsadida
istiqbol reja tuzishi, unda
fanlararo bog‘lanishlar, ekskursiya va sinfdan tashqari ishlarni
belgilashi, shu
asosda mavzuli-taqvim reja tuzishi zarur. Mazkur mavzuli-taqvim rejada dars,
darsdan tashqari ishlar, laboratoriya va amaliy mashg‘ulotlarni belgilashi, dars va
mashg‘ulotlarni talab darajasida tashkil etilishi va о‘tkazishiga erishishi lozim.
