Sholg’om. Ildizmevasi etining ta’mi o’ziga xos, tarkibida qand, vitaminlar (S,
Bi, Vg, RR), mineral moddalar bo’ladi. Sholg’om ildizmevasining shakli dumaloq-
yassi, rangi sariq yoki oq bo’ladi. Ildizmevalarning eti sersuv bo’lib, xomligicha,
qaynatib pishirilgan, qovurib, yopib, bug’lab pishirilgan tarzda iste’mol qilinadi.
Sholg’om ko’milgan joyda uzoq yotaveradigan bo’lib, bunda vitaminlarini yaxshi
saqlab qoladi. Sholg’omning’ eng yaxshi sortlari - Petrovskiy, Milanskiy, oq
Mayskiy yashil-bosh sariq.
Selderey oq ildizli ko’katlarning eng mayini va eng xushbo’yi. Selderey ildiz,
barg, poya tarzida yetishtiriladi. Seldereyning ildizi sharsimon, ildiz mevasi o’tkir
xushta’m bo’ladi. Keng tarqalgan navlari: Yablochniy, Snejniy shar Gribovskiy
ildiz. Oshpazlikda ziravor sifatida ishlatiladi. Seldereyning bargi juda ko’p bo’lib,
yangi va quritilgan tarzda ziravor sifatida ishlatiladi.
Selderey poyasi salat tapyorlashda ishlatiladi. Unda 3-4 sm gacha yetadigan
sersuv, bo’liq barg poyalar bo’ladi.
Karam sabzavotlar - Oq karam, qizil karam, savoy karam, gulkaram, bryussel
karami, kolrabi - kabilar karam sabzavotlarga
kiradi
(4-rasm).
Karamlarning ovqatlik qimmati
tarkibidagi qandlar, minerali moddalar (kaliy,
natriy, kalsiy, fosfor, magniy, temir va hokazolar),
V, V1, RR, S, Ye vitaminlari, organizmdagi
xolesterini miqdorini kamaytiradigan fol kislota,
sklerozga qarshi ta’sir etuvchi xolin qanchaligiga
qarab aniqlanadi.
Oq karam. Barcha karam sabzavotlardan
eng ko’p tarqalgan. Xomligicha, oshpazlikda,
tuzlash uchun ishlatiladi: sersuv barglardan iborat
zich boshlari esa yangi uzilgan holda yaxshi
saqlanadi. Oq karam tarkibida oqsillar (2,5%
gacha), qand (5% gacha), mineral moddalar (ko’p
miqdorda kaliy va fosfor-tuzlari), vitaminlar (S, R,
Bi, Vg, RR) bor.
Karamning ichki qismiga ko’ra, ustki qismi barglarida S vitamini ko’proq
bo’ladi.
|