16
Savoy karami.
Uning barglari qat-qat burmali, och-yashil rangli yumshoq
boshlari bo’ladi. Bu karam tarkibida azotli moddalar va mineral moddalar, S
vitamini oq karamdagidan ko’proq bo’ladi. Yangi holda iste’mol
qilinadi, sho’rva
va garnirlar tayyorlash uchun ishlatiladi.
Bryussel karami. U balandligi 1,5 m gacha yetadigan poya ustida tugiladigan,
diametri 2-6 sm, ko’kish yumshoq boshdan iborat. Bu karamning tarkibida oqsillar
(4,8%), mineral moddalar (1,3%), S vitamini (oq karamdagidan 4 baravar ortiq)
ko’p bo’ladi. Uning ta’mi juda yaxshi bo’lib, sho’rva, garnir tayyorlashda, suvda
pishgan na dimlangan tarzda, marinadlab, konserva qilib, tuzda yaxlatib ishlatiladi.
Kolrabi. Oq rangli mayin va sersuv etli yo’g’onlashgan
yer usti poya mevasi
ovqatga ishlatiladi. Ta’mi oq karam mazasiga o’xshab ketadi. Xomligicha ham
suvda pishirib, dimlab, quritib iste’mol qilinadi. Kolrabi tarkibida oqsillar (2,8%),
qand (7,4%), S vitamini bo’ladi.
Bodring.
Ochiq yerda, parnik va issiqxonalarda yetishtiriladi. Bodring
yoqimli, nozik ta’mli va xushbo’y bo’lib, mazali mahsulot sifatida qadrlanadi.
Tarkibida: suv-95%, qandlar-2,5%, azotli moddalar-0,8%, mineral moddalar-0,5%,
vitaminlar (Bi, V2, S), karotin bo’ladi. Bodringdagi pektinli moddalar modda
almashinuviga va ovqatning yaxshiroq hazm bo’lishiga yordam beradi.
Bodringni
pishib yetilmagan holda yangi uzilgan, tuzlangan, marinadlangan tarzda iste’mol
qilinadi.
Tarvuz. Sersuv eti tarkibida anchagina kismi fruktozadan iborat qandlar ko’p
miqdorda (8-12%),
organik kislotalar, mineral tuzlar, vitaminlar (S, Bi, V2) va
karotin bor. Eti yorqin qizil, shirin tarvuz iste’mol qilinadi. Tarvuzning pishib
yetilganligi dumining quriganligidan, yuzasining yaltiroqligidan va chertganda
taraqlashidan bilinadi. Tarvuzning xo’raki va ko’katbop navlari yetishtiriladi.
Qovun. Uning tarkibida qand (9,6%), mineral moddalar (0,6%), vitaminlar (S,
RR, V), karotin, xushbo’y moddalar bor. Qovunning mazasi, hidi yoqimli bo’ladi;
uni yangi uzilganda yoki quritib iste’mol qilinadi, undan ko’katlar,
shuningdek,
murabbolar tayyorlanadi.
Qovoq. Xo’raki qovoq tarkibida qand (4,5%), oqsil
(1%), mineral moddalar (0,6%), karotin, S vitamipi, pektinli
moddalar bor. Qovoqdan pyureli sho’rva, bo’tqa, kotlet,
shinni, pastida, qiyom va hokazolar tayyorlash mumkin.
